Châu chấu, một loài côn trùng vốn gắn liền với đồng ruộng, đã bất ngờ trở thành đặc sản được giới sành ăn săn đón. Không chỉ mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nhiều hộ gia đình tại các tỉnh miền Trung như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, sự xuất hiện của châu chấu vào mùa thu hoạch lúa hè thu còn tạo nên một hiện tượng ẩm thực độc đáo.
Đặc biệt, vào thời điểm từ đầu tháng 8 đến tháng 9, khi mùa thu hoạch lúa hè thu cận kề, châu chấu xuất hiện dày đặc trên các cánh đồng miền Trung. Với thân hình thon dài và nhiều càng, chúng được ví von là ‘tôm bay’, một cái tên thú vị nhờ sự tương đồng về hình dạng với loài giáp xác dưới nước. Giai đoạn sinh trưởng mạnh mẽ của châu chấu thường diễn ra tại các khu vực cánh đồng rộng lớn ở miền Trung, tạo điều kiện cho việc thu hoạch chúng trở thành một nghề nghiệp mới cho nhiều người dân địa phương.
Trước đây, châu chấu thường chỉ được xem là thức ăn cho gia cầm. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, nhận thức về giá trị ẩm thực và dinh dưỡng của chúng đã thay đổi đáng kể. Nhiều người khẳng định rằng châu chấu không chỉ bổ dưỡng mà còn có hương vị độc đáo, thậm chí được đánh giá là ngon hơn thịt gà. Sự thay đổi trong nhận thức này đã biến châu chấu từ ‘kẻ gây hại’ thành ‘món lợi nhuận’, mở ra một cơ hội kinh tế mới cho người dân nông thôn.
Sự chuyển mình của châu chấu từ một loài côn trùng gây hại thành đặc sản khan hiếm được săn lùng ráo riết tại các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội, là một câu chuyện thú vị. Vào mỗi mùa châu chấu nở rộ, hàng trăm hộ dân tại các vùng nông thôn Nghệ An, đặc biệt là Diễn Châu, Yên Thành, và thậm chí cả Hà Tĩnh, lại tấp nập đổ ra đồng để chuẩn bị cho công cuộc ‘săn’ châu chấu. Phương pháp săn châu chấu khá đơn giản nhưng đòi hỏi sự nhanh nhẹn và kinh nghiệm. Nhờ sự đơn giản trong phương thức bắt và giá thu mua hấp dẫn từ 130.000 đến 150.000 đồng/kg, nghề săn châu chấu thực sự trở thành ‘cần câu cơm’ cho nhiều người. Trong những ngày cao điểm, một người có thể vợt được trên dưới chục cân châu chấu, thu về hơn một triệu đồng mỗi ngày.
Giá trị của châu chấu không chỉ nằm ở giá trị kinh tế hay sự khan hiếm mà còn ở hương vị độc đáo và cách chế biến đơn giản. Để chế biến châu chấu, người ta chỉ cần chần qua nước sôi, vặt sạch cánh, rút ruột cẩn thận, sau đó cho một ít mỡ lợn vào chảo, đảo đều cho đến khi châu chấu chuyển sang màu vàng cánh gián. Quá trình chế biến đơn giản này đã giúp giữ được hương vị tự nhiên và độc đáo của châu chấu, một yếu tố quan trọng trong việc làm nên giá trị ẩm thực của chúng.
Từ một loài côn trùng nhỏ bé trên đồng ruộng, châu chấu đã trở thành biểu tượng của sự trù phú tự nhiên, mang đến giá trị kinh tế cao và làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực đặc sắc của Việt Nam. Câu chuyện về sự vươn mình của châu chấu, từ một sản vật địa phương trở thành đặc sản ‘vàng’ được săn đón, không chỉ phản ánh sự thay đổi trong nhận thức ẩm thực mà còn thể hiện sự đa dạng và phong phú của nền văn hóa ẩm thực Việt Nam. Thông tin về châu chấu và các phương pháp chế biến chúng đã trở thành một phần quan trọng của các món ăn đặc sản Việt Nam, đóng góp vào sự phát triển của nền ẩm thực đa dạng và phong phú của đất nước.
