Ngày 18/7 vừa qua đã đánh dấu sự ra đi của họa sĩ và nhà phê bình nghệ thuật Lê Thiết Cương tại Hà Nội, để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong cộng đồng văn nghệ Việt Nam. Ông được biết đến với phong cách hội họa đặc trưng tối giản, được hình thành từ sự kết hợp độc đáo giữa giáo lý Phật giáo và tinh thần nghệ thuật đương đại. Trước khi từ biệt cõi đời, ông đã thể hiện khao khát sống và yêu bằng cách tìm kiếm nguồn cảm hứng từ những lĩnh vực nghệ thuật khác như âm nhạc và thơ ca.
Họa sĩ Lê Thiết Cương sinh ra trong một gia đình có nền tảng nghệ thuật vững chắc. Cha ông là nhà biên kịch, nhà thơ Lê Nguyên, và mẹ là nhà quay phim Đỗ Phương Thảo. Từ khi còn nhỏ, ông đã được tiếp xúc với thế giới nghệ thuật và bắt đầu học vẽ từ năm 11 tuổi. Sau đó, ông tốt nghiệp khoa thiết kế mỹ thuật tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội và đã gắn bó với nghệ thuật trong hơn nửa thế kỷ. Suốt sự nghiệp của mình, ông đã không ngừng khám phá và phát triển phong cách hội họa riêng biệt.
Đặc trưng của phong cách hội họa Lê Thiết Cương là sự tối giản, thể hiện qua việc tiết chế tối đa từ bố cục, đường nét đến màu sắc. Ông tin rằng sự tối giản chính là con đường dẫn đến sự minh triết và tinh thần trong nghệ thuật. Điều này được thể hiện rõ qua các tác phẩm của ông, từ những bức tranh trên canvas đến những tác phẩm trên gốm và điêu khắc. Mỗi tác phẩm đều toát ra một sự tinh tế và sâu lắng, mời gọi người xem chiêm nghiệm về bản chất của cuộc sống và nghệ thuật.
Không chỉ là một họa sĩ tài năng, Lê Thiết Cương còn là một nhà phê bình nghệ thuật uy tín. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách về nghệ thuật, nổi tiếng như ‘Thấy’ (2017) và ‘Trò chuyện với hội họa’ (2025). Những cuốn sách của ông không chỉ giúp người đọc hiểu sâu hơn về nghệ thuật mà còn cho thấy khả năng phân tích và đánh giá tinh tế của ông. Ông đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới văn nghệ sĩ về tài năng và tâm huyết của mình trong việc phát triển và quảng bá nghệ thuật.
Cuộc đời của Lê Thiết Cương cũng được đánh dấu bằng nhiều mối quan hệ chặt chẽ và sâu sắc với các nghệ sĩ và văn nhân khác. Ông được biết đến là người hào hiệp, trượng nghĩa, luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè và đàn em trên con đường nghệ thuật. Sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng văn nghệ của ông đã góp phần tạo nên một thế hệ nghệ sĩ tài năng và tâm huyết.
Trước khi qua đời, Lê Thiết Cương đã hoàn thiện nhiều dự án nghệ thuật đầy tham vọng, bao gồm cả triển lãm và sách. Những di sản nghệ thuật mà ông để lại không chỉ là tài sản quý giá cho giới văn nghệ sĩ Việt Nam mà còn là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ sau này. Thông qua các tác phẩm và ấn phẩm của mình, Lê Thiết Cương đã thể hiện sự tận tâm và đam mê đối với nghệ thuật, đồng thời để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng yêu nghệ thuật.
