Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô, xã Hòa Lạc, Hà Nội, đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ. Từ một thiết chế văn hóa phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản các dân tộc thiểu số, Làng đang hướng tới trở thành khu du lịch thông minh và điểm đến văn hóa quốc gia mang tầm quốc tế. Sự chuyển đổi này thể hiện qua cách Làng chủ động tạo dựng không gian sống động, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn truyền thống và ứng dụng công nghệ hiện đại.
Những năm gần đây, Làng đã trở thành điểm đến trải nghiệm văn hóa đặc sắc, với cảnh quan thiên nhiên và tài nguyên văn hóa bản địa phong phú. Việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật và du lịch đã góp phần đa dạng hóa hoạt động tại Làng. Đặc biệt, trại sáng tác được đưa vào vận hành dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 đã mở ra không gian lưu trú gắn kết nghệ sĩ, nhà nghiên cứu và du khách trong môi trường văn hóa giàu bản sắc.
Một trong những dấu ấn trong hoạt động đối ngoại văn hóa là sự kiện đón Phu nhân Thủ tướng Nhật Bản và Phu nhân Thủ tướng Việt Nam tới tham quan Làng vào tháng 4 vừa qua. Những trải nghiệm như khâu quả còn, tìm hiểu dân tộc, trải nghiệm trò chơi dân gian, thưởng thức ẩm thực, trò chuyện với nghệ nhân đã để lại ấn tượng sâu sắc và mở ra hướng tiếp cận mới trong quảng bá văn hóa Việt Nam tới bạn bè quốc tế.
Trên cơ sở đó, mô hình sự kiện văn hóa gắn kết ngoại giao đang được định hình, từng bước hiện thực hóa mục tiêu đưa Làng trở thành điểm đến trong hoạt động đối ngoại văn hóa và giao lưu quốc tế. Cục trưởng Văn hóa các dân tộc Việt Nam, Trịnh Ngọc Chung, cho biết Làng đã nhiều lần đón tiếp các đoàn khách quốc tế đến tham quan. Trong thời gian tới, các chương trình có yếu tố ngoại giao văn hóa sẽ được phát triển chuyên nghiệp hơn, đáp ứng yêu cầu cao từ công tác đón tiếp, bảo đảm an ninh cũng như các hoạt động giao lưu.
Để đạt được mục tiêu trở thành khu du lịch thông minh và điểm đến văn hóa quốc gia-quốc tế, Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam đang vận hành và triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Một trong những nhiệm vụ ưu tiên là ứng dụng khoa học, công nghệ và truyền thông theo tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia cùng Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.
Đặc biệt, các chương trình học trải nghiệm trên nền tảng số, giới thiệu văn hóa dân tộc lên mạng xã hội đang từng bước hình thành hệ sinh thái du lịch văn hóa-giáo dục, góp phần đưa văn hóa vào học đường một cách linh hoạt và hấp dẫn. Một bước đi hợp xu thế là phối hợp TikTok Việt Nam, kết nối KOLs trải nghiệm phong tục, trò chơi dân gian, ẩm thực truyền thống… qua đó mở rộng độ phủ sóng của Làng trên các nền tảng số và khả năng tiếp cận văn hóa tới giới trẻ trong và ngoài nước.
Trong bối cảnh xu hướng khách quốc tế và học sinh, sinh viên ngày càng tăng, Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã xác định rõ định hướng phát triển sản phẩm du lịch chuyên đề theo hướng giáo dục, trải nghiệm, tương tác. Để đạt được mục tiêu này, Làng sẽ đẩy mạnh hợp tác du lịch, tổ chức hội thảo quốc tế, tăng cường liên kết với trường học và các đơn vị lữ hành, xây dựng các sản phẩm du lịch văn hóa chuyên đề mang tính giáo dục, trải nghiệm vừa đậm đà bản sắc vừa hiện đại.
Bằng những bước đi cụ thể, Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam đang định hình vị thế là trung tâm giao lưu quốc tế về di sản và đa dạng văn hóa, hướng tới xây dựng hệ sinh thái văn hóa-du lịch thông minh thông qua chuyển đổi số, cơ chế đầu tư hợp tác mở và linh hoạt.
