Ẩm thực đường phố và ẩm thực bình dân đã trở thành một phần không thể thiếu trong trải nghiệm du lịch của nhiều du khách khi đến Việt Nam. Các món ăn được bán trên những sạp hàng nhỏ hay trên vỉa hè, dù có giá rất rẻ, nhưng lại sở hữu những hương vị đặc trưng và riêng biệt của từng địa phương và vùng miền. Một trong những ví dụ tiêu biểu cho điều này là món mỳ hến, một biến thể được cải tiến từ món cơm hến truyền thống, và cả hai đều được coi là đặc sản không thể bỏ qua khi đến với Huế.
Món mỳ hến đơn giản chỉ bao gồm hai nguyên liệu chính: mỳ và hến, với hến được người dân bản địa đánh bắt trực tiếp từ thiên nhiên. Hến ở Huế có kích thước nhỏ, vỏ mỏng, ruột bé nhưng lại có vị ngọt nước và thịt đậm, thơm dai. Đặc biệt, hến dùng trong món ăn này đều là hến đánh bắt từ môi trường nước lợ tự nhiên, không phải là hến nuôi.
Quá trình chế biến hến rất công phu. Hến được rửa sạch và ngâm trong nước vo gạo hoặc nước lạnh pha ớt trong khoảng từ 1 đến 3 ngày. Thời gian này cho phép hến nhả hết bùn cát bên trong. Sau đó, hến được luộc chín tới để tách lấy phần thịt, và nước luộc hến được tận dụng làm nước chan, tạo nên một phần quan trọng trong hương vị của món ăn.
Mỳ hến hiện lên như một biểu tượng ẩm thực đặc sắc của Huế, một món ăn mà du khách khó có thể bỏ qua khi đến thăm thành phố mộng mơ này. Món ăn này không chỉ dừng lại ở hai thành phần chính là mỳ và hến, mà còn được kết hợp với nhiều loại rau thơm như khế, xoài chua bào sợi, bắp chuối xắt mỏng, tóp mỡ, da heo phơi khô chiên phồng, lạc rang nguyên hạt, lá bạc hà, cùng với chút mắm ruốc, ớt bột tao dầu… Chính sự kết hợp này đã tạo nên một món ăn có hương vị phong phú và hấp dẫn.
Điểm độc đáo và tạo nên giá trị đặc biệt của cả cơm hến và mỳ hến, không chỉ nằm ở các thành phần chính hay phụ, mà còn ở giá trị văn hóa và tinh thần mà nó mang lại. Món ăn không chỉ là một cơ hội để khám phá hương vị mới, mà còn là cách gần gũi nhất để hiểu về người Huế – thông qua cách họ ăn uống, nấu nướng, và cách họ giữ gìn di sản ẩm thực của mình qua nhiều thế hệ.
Với nhiều du khách nước ngoài, mỳ hến, cùng với các món ăn khác của Việt Nam, là những trải nghiệm không thể bỏ qua trước khi rời khỏi đất nước. Món ăn này đơn giản, giá thành hợp lý, nhưng mang đến hương vị vừa quen vừa lạ, đặc trưng cho vùng đất cố đô lịch sử và văn hóa.
