Một tác phẩm nghệ thuật sắp ra mắt gần đây đã tạo cơ hội để người hâm mộ trải nghiệm một khoảnh khắc quan trọng trong sự nghiệp của siêu cầu thủ Lionel Messi thông qua công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Tác phẩm mang tên “Ký ức Sống: Messi – Một bàn thắng trong đời” là kết quả hợp tác giữa Messi và nghệ sĩ Refik Anadol, sử dụng AI để tái hiện tâm trí của Messi trong giây phút thực hiện cú đánh đầu quyết định vào lưới Manchester United trong trận chung kết UEFA Champions League 2009.

Tác phẩm này hiện đang được trưng bày và đấu giá tại nhà đấu giá Christie’s ở New York với giá khởi điểm là 1,5 triệu USD. Toàn bộ số tiền thu được từ việc đấu giá sẽ được quyên góp cho Quỹ từ thiện UNICEF và tổ chức Inter Miami, cho thấy nỗ lực của Messi và nghệ sĩ Anadol không chỉ trong lĩnh vực nghệ thuật mà còn trong việc đóng góp cho các mục tiêu nhân đạo.

Trong khi đó, tại Phần Lan, lễ hội âm nhạc Loktafeasta đã diễn ra và gây ấn tượng mạnh với một sân khấu đặc biệt dành cho các nghệ sĩ người Sami thể hiện văn hóa của họ. Người Sami là dân tộc bản địa chính thức duy nhất ở châu Âu, phần lớn sống ở khu vực phía Bắc của bốn quốc gia: Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan và Nga. Lễ hội được tổ chức tại thị trấn Utsjoki ở vùng Lapland, nơi người Sami chiếm phần lớn dân số, do rapper Mihkku Laiti sáng tạo và tổ chức.

Laiti kỳ vọng rằng âm nhạc có thể trở thành một phương tiện để lan tỏa lòng tự hào dân tộc và xóa bỏ rào cản ngôn ngữ. Dù đã qua 11 giờ tối, lễ hội Loktafeasta vẫn thu hút đông đảo người tham gia. Những tiết mục kết hợp giữa các nghệ sĩ biểu diễn nhạc tango truyền thống và rap hiện đại đã mang lại một trải nghiệm âm nhạc độc đáo và phong phú cho người tham dự.

Lễ hội Loktafeasta và tác phẩm nghệ thuật liên quan đến Messi đều cho thấy việc sử dụng văn hóa và công nghệ trong việc kết nối con người và giữ gìn bản sắc văn hóa. Cả hai sự kiện đều thể hiện nỗ lực trong việc kết hợp các yếu tố truyền thống và hiện đại để tạo ra trải nghiệm mới mẻ cho công chúng.

Ở xã Ngọc Tố, thành phố Cần Thơ, anh Lý Minh Tâm, 27 tuổi, người dân tộc Khmer, đã và đang lặng lẽ giữ gìn âm sắc truyền thống của nhạc ngũ âm trong đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào Khmer. Sinh ra trong một gia đình yêu nghệ thuật truyền thống Khmer, anh Tâm đã được nuôi dưỡng bằng những âm thanh ngũ âm vang lên từ ngôi chùa trong phum sóc từ nhỏ.

Anh Tâm cho biết, bà và cha anh từng là nhạc công chơi các nhạc cụ Khmer trước đây, nên anh đã mê mẩn các loại nhạc truyền thống dân tộc từ bé. Những âm thanh ấy, mỗi lần ngồi xem các nghệ nhân, nhạc công hoà tấu, là anh lại học theo và ao ước được chơi một lần. Năm lên 11 tuổi, khi bạn bè cùng trang lứa còn mải chơi các trò chơi trẻ con, thì Tâm đã được tiếp xúc dàn nhạc ngũ âm, loại nhạc cụ truyền thống Khmer được hợp thành bởi 5 bộ nhạc, được làm từ 5 loại chất liệu khác nhau tạo nên 5 âm sắc riêng biệt gồm: Bộ đồng, bộ sắt, bộ mộc, bộ hơi và bộ da.

Với tình yêu sâu sắc, chỉ trong một thời gian ngắn, anh Tâm đã chơi thành thạo và được chọn vào đội nhạc ngũ âm của chùa Khmer tại địa phương, đồng thời được theo đoàn đi biểu diễn khắp nơi mỗi khi có lễ hội. Theo anh Tâm, cảm giác được hòa mình vào những bản nhạc dân gian từ các nhạc cụ ngũ âm trong lễ hội truyền thống Khmer, như tết cổ truyền Chôl Chnaam Thmây, lễ Sene Đôn-ta, Lễ dâng y Kathina… hay mỗi lần được biểu diễn ở các lần tổ chức sự kiện đều khiến anh thấy mình là một phần của văn hóa dân tộc mình. Đó không chỉ là âm nhạc, mà còn là linh hồn của cộng đồng Khmer.

Không chỉ là người biểu diễn, khoảng 4 năm nay, anh Tâm còn trở thành người gieo mầm âm nhạc khi trực tiếp dạy nhạc ngũ âm cho các em nhỏ tại các chùa Khmer trong địa phương. Những lớp học diễn ra đều đặn vào các dịp nghỉ hè, buổi tối hay dịp cuối tuần, thu hút các em nhỏ, thanh thiếu niên Khmer yêu âm nhạc truyền thống tham gia.

Không chỉ dừng lại ở việc truyền dạy, anh Tâm còn nghiên cứu, tìm tòi về quy trình làm ra nhạc cụ ngũ âm. Từ việc chọn loại gỗ, tre phù hợp, xử lý mặt trống đến cân chỉnh âm thanh, tất cả đều được anh tỉ mỉ. Dù gặp không ít khó khăn do không có sách vở hay thầy chỉ dẫn, nhưng bằng sự tâm huyết, tình yêu nhạc cụ truyền thống, anh Tâm đã tự học tập, tự tìm hiểu và tự chế tác thành công 4 loại nhạc cụ trong dàn ngũ âm, gồm: Rôneat Ek, Rôneat Thung, Rôneat Đek và trống và anh đã bán được nhiều nhạc cụ do anh tự làm cho các đội nhạc ngũ âm trong địa phương.

Giữa nhịp sống hiện đại ngày càng hối hả, việc một người trẻ dành trọn tâm huyết cho nhạc cụ truyền thống như anh Lý Minh Tâm đã giúp bản sắc Khmer không chỉ được gìn giữ, mà còn tiếp tục được lan tỏa bền vững trong cộng đồng dân tộc Khmer.