Trong kỷ nguyên số, việc chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của con trẻ đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều phụ huynh. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) và tư vấn tâm lý trực tuyến đang nổi lên như những công cụ hiệu quả giúp giảm gánh nặng quản lý và cung cấp sự chăm sóc liền mạch cho học sinh.

Nhiều bậc phụ huynh hiện nay đang phải đối mặt với những thách thức trong việc quản lý sức khỏe của con em mình, đặc biệt khi con bước vào lứa tuổi đến trường. Việc quản lý hồ sơ sức khỏe thủ công không chỉ tạo ra gánh nặng vô hình mà còn khiến phụ huynh khó có cái nhìn tổng quan và liên tục về quá trình phát triển thể chất của con.

Chị Trần Lan Anh, 38 tuổi, tại TPHCM, chia sẻ rằng cô thường xuyên phải về muộn do công việc bận rộn, khiến cô không thể nhớ rõ hồ sơ khám sức khỏe của con để ở đâu. Cô mong muốn có một ứng dụng lưu trữ toàn bộ thông tin sức khỏe của con, từ lịch tiêm chủng, lịch sử dị ứng đến kết quả khám sức khỏe hàng năm ở trường.

Tương tự, anh Lê Minh Tuấn, 42 tuổi, tại TPHCM, bày tỏ nỗi lo lắng về cô con gái đang học lớp 10. Anh nhận thấy con trở nên khép kín, thường xuyên đóng cửa ở trong phòng và kết quả học tập suy giảm. Anh muốn tìm một chuyên gia tâm lý để đồng hành cùng con, nhưng e ngại việc đưa con đến phòng khám sẽ khiến con cảm thấy bị gắn mác bất thường.

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, áp lực học tập và những biến đổi tâm sinh lý phức tạp đang đặt ra nhiều thách thức cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của học sinh. Vì vậy, y tế học đường không còn dừng lại ở việc xử lý các tai nạn nhỏ hay tổ chức khám sức khỏe định kỳ, mà đòi hỏi sự quan tâm sâu sắc từ đội ngũ nhân viên y tế, cùng với hệ thống quản lý khoa học và khả năng kết nối tức thời.

Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) và tư vấn tâm lý trực tuyến đang trở thành những giải pháp hiệu quả. Theo bà Nguyễn Ngọc Khánh Vân, Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định (TPHCM), chuyển đổi số trong y tế học đường là xu thế tất yếu. Hiện tại, phòng y tế trường quản lý hàng nghìn hồ sơ giấy của học sinh. Sau mỗi đợt khám sức khỏe tổng quát, nhân viên y tế phải nhập dữ liệu vào các file Excel rời rạc, mất thời gian và dễ sai sót.

Trường THPT Gia Định đã triển khai hệ thống Hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) toàn diện. Mỗi học sinh có một mã định danh duy nhất, với mọi thông tin từ lịch sử tiêm chủng, tiền sử bệnh tật, dị ứng đến kết quả khám sức khỏe định kỳ được số hóa và lưu trữ trên nền tảng đám mây bảo mật.

Hệ thống giúp giảm tải công việc hành chính cho nhân viên y tế, cho phép họ tập trung vào chăm sóc trực tiếp. Dữ liệu được chuẩn hóa, dễ dàng phân tích, thống kê để đưa ra báo cáo tổng quan về tình hình sức khỏe học sinh toàn trường.

BS.CKI Lê Hồng Tây, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội phường Diên Hồng (TPHCM), khẳng định EHR là nền tảng vững chắc để theo dõi và chăm sóc sức khỏe liên tục từ khi sinh ra đến trưởng thành. Tuy nhiên, tiềm năng của công nghệ cần được khai thác sâu hơn.

Mô hình tư vấn tâm lý trực tuyến (Tele-counseling) mở ra cơ hội kết nối học sinh với mạng lưới chuyên gia tâm lý đã được xác minh, mang lại sự linh hoạt và tiện lợi. Học sinh có thể dễ dàng đặt lịch hẹn, lựa chọn chuyên gia và trao đổi qua điện thoại, video call, email hoặc ứng dụng trực tuyến, mọi lúc, mọi nơi, mà không cần đến cơ sở tư vấn.

Hệ sinh thái tích hợp dữ liệu EHR, được phụ huynh và nhà trường theo dõi, cho phép phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về tâm lý. Khi học sinh tự cảm thấy cần hỗ trợ, các em có thể truy cập ngay nền tảng tư vấn trực tuyến tích hợp trong ứng dụng của trường.

Đây là vòng tròn chăm sóc khép kín, toàn diện từ thể chất đến tinh thần. Công nghệ không thay thế sự quan tâm của con người, mà khuếch đại nó, đảm bảo sự hỗ trợ đến đúng người, đúng thời điểm và đúng cách.

Ứng dụng công nghệ trong ngành y tế đang trở thành xu hướng toàn cầu, với sự phát triển mạnh mẽ của Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng các công nghệ này vẫn còn nhiều thách thức cần được vượt qua. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những khó khăn và hướng đi trong quá trình chuyển đổi số y tế tại Việt Nam.

GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang phải đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự được chuẩn hóa để đáp ứng nhu cầu lưu trữ và xử lý dữ liệu y tế. Thứ hai, về chính dữ liệu, mặc dù y tế là một lĩnh vực có lượng dữ liệu khổng lồ, nhưng việc đảm bảo dữ liệu sạch, sống và có giá trị là một vấn đề đáng quan tâm. Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Việc thay đổi thói quen làm việc và áp dụng công nghệ mới đòi hỏi một quá trình cách mạng trong nhận thức và hành động của mỗi cá nhân.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang được triển khai. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng bệnh viện đang ở giai đoạn “bệnh án máy tính hóa” chứ chưa phải “bệnh án điện tử” đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế mà còn tạo nền tảng cho việc áp dụng AI và phân tích dữ liệu trong tương lai.

Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng hợp tác là điều kiện bắt buộc cho sự phát triển của y tế Việt Nam. Với tư cách là một nước đang phát triển, Việt Nam không thể tự mình làm tất cả mà cần sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, đặc biệt là với các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới và có thể đóng vai trò là cầu nối quan trọng cho việc chuyển giao công nghệ và kinh nghiệm.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình mà còn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế mà còn góp phần vào sự phát triển chung của ngành y tế Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Trước những thách thức và cơ hội đang mở ra, GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng chìa khóa cho sự thành công nằm ở sự hợp tác và quyết tâm của tất cả các bên liên quan. Với sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế và sự nỗ lực của đội ngũ y tế trong nước, Việt Nam hoàn toàn có thể vượt qua những thách thức và tận dụng những cơ hội mà công nghệ mang lại để phát triển một hệ thống y tế hiện đại, hiệu quả và phục vụ tốt nhất cho sức khỏe của người dân.

Cuối cùng, GS.TS.BS Lê Hữu Song hy vọng rằng trong tương lai gần, Việt Nam sẽ có thể xây dựng được một hệ thống y tế thông minh, dựa trên nền tảng của công nghệ và dữ liệu. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ y tế mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của kinh tế – xã hội.