Cục Thống kê quốc gia Hàn Quốc vừa công bố kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2024, cung cấp thông tin chi tiết về tình hình dân số và cơ cấu hộ gia đình tại nước này. Tính đến ngày 1/11/2024, Hàn Quốc có tổng cộng 51.810.000 người cư trú tại nước này, tăng 30.000 người so với năm trước.

Trong số này, người Hàn Quốc đạt 49.760.000 người, giảm 80.000 người, trong khi người nước ngoài thường trú tăng lên 2.040.000 người, tăng 110.000 người. Sự gia tăng dân số nước ngoài góp phần vào việc duy trì mức tăng trưởng dân số toàn quốc.

Đáng chú ý, dân số tại Seoul và hai khu vực lân cận là thành phố Incheon và tỉnh Gyeonggi đạt 26,31 triệu người, chiếm 50,8% tổng dân số cả nước. Khu vực này tiếp tục xu hướng tăng trưởng hàng năm, khẳng định vị trí của mình như là trung tâm dân số lớn nhất Hàn Quốc.

Tổng số hộ gia đình trên cả nước được ghi nhận là 27 triệu hộ, tăng 270.000 hộ so với năm trước. Sự gia tăng này chủ yếu đến từ số hộ gia đình có một hoặc hai thành viên. Đáng kể, số hộ gia đình một thành viên chiếm 36,1% tổng số hộ trên cả nước.

Tỷ trọng của các hộ gia đình một hoặc hai thành viên đã liên tục tăng kể từ những năm 2000, hiện chiếm 65,1% tổng số hộ gia đình. Số lượng thành viên trung bình trong một hộ gia đình Hàn Quốc là 2,19 người, cho thấy xu hướng giảm dần về quy mô hộ gia đình.

Về loại hình nhà ở, 53,9% hộ gia đình đang sinh sống tại các căn hộ chung cư. Ngoài ra, hơn 430.000 hộ đang sống ở nhà dưới tầng hầm, bán hầm hoặc tầng mái, phản ánh tình trạng đa dạng về loại hình nhà ở tại Hàn Quốc.

Cuộc điều tra này không phải là cuộc điều tra trực tiếp diễn ra mỗi 5 năm mà dựa trên các dữ liệu hành chính hàng năm. Kết quả cụ thể của cuộc điều tra đã được đăng tải trên trang chủ của Cục Thống kê quốc gia Hàn Quốc tại đây, cung cấp thông tin chi tiết và chính xác cho công chúng và các nhà nghiên cứu.

Trung Quốc vừa công bố một biện pháp quan trọng cấp quốc gia nhằm mục đích đảo ngược tình trạng khủng hoảng dân số ngày càng nghiêm trọng. Sự kiện này diễn ra sau khi chính phủ nước này chính thức cho phép các cặp vợ chồng có thể sinh con thứ ba. Theo thông báo mới đây của chính phủ Trung Quốc, họ sẽ cung cấp một khoản trợ cấp hàng năm là 3.600 nhân dân tệ, tương đương khoảng 500 USD, cho mỗi trẻ em sinh từ ngày 1/1/2025 cho đến khi trẻ tròn ba tuổi. Điều này áp dụng không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình. Đối với trẻ em đã sinh trước thời điểm này nhưng vẫn chưa đủ ba tuổi, họ cũng sẽ nhận được trợ cấp tương ứng dựa trên số tháng còn lại.

Lần đầu tiên, chính phủ trung ương Trung Quốc đưa ra một chương trình trợ cấp nuôi con với quy mô toàn quốc. Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã từng áp dụng các mức trợ cấp nuôi con khác nhau tại địa phương. Sự kiện này xảy ra trong bối cảnh dân số của Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, dân số Trung Quốc đã giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo nhân khẩu học của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm mạnh từ mức hiện tại khoảng 1,4 tỷ người xuống còn 800 triệu người vào năm 2100.

Hơn hai mươi năm thực thi nghiêm ngặt chính sách một con không chỉ dẫn đến tỷ lệ sinh giảm mà còn gây ảnh hưởng sâu sắc đến tư duy xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng xu hướng phục hồi có thể chỉ mang tính tạm thời và không đồng đều, trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng kinh tế đang chậm lại, sự bất ổn tăng cao, chi phí nuôi dưỡng một đứa trẻ tăng cao ngất ngưởng, sự cạnh tranh khốc liệt và tình trạng bất bình đẳng giới sâu rộng tiếp tục là những rào cản lớn đối với quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.

Tuy nhiên, chính sách này được coi là một bước ngoặt quan trọng trong việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình và có thể tạo nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện tại, đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Không chỉ dân số Trung Quốc đang suy giảm, mà còn đang già hóa nhanh chóng, điều này gây ra lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.

Tuổi thọ trung bình của người dân Nhật Bản tiếp tục duy trì ở mức cao, với phụ nữ Nhật Bản dẫn đầu bảng xếp hạng trong 40 năm liên tiếp. Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản vừa công bố báo cáo mới nhất về tuổi thọ trung bình của người dân nước này. Theo đó, tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản trong năm 2024 là 87,13 tuổi, giảm nhẹ 0,01 tuổi so với năm trước. Trong khi đó, tuổi thọ trung bình của nam giới là 81,09 tuổi, không thay đổi so với năm trước đó.

Mặc dù giảm nhẹ, nhưng tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản vẫn giữ vững vị trí đầu bảng trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có thống kê và công bố số liệu tuổi thọ của người dân. Nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình xếp thứ 6, sau một số nước như Thụy Điển, Thụy Sĩ, Na Uy… Điều này cho thấy sự chênh lệch về tuổi thọ giữa nam giới và phụ nữ Nhật Bản vẫn còn khá cao.

Báo cáo của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản cũng chỉ ra rằng, tỷ lệ chết do các bệnh tim mạch đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Đồng thời, các ca tử vong do tuổi già sức yếu gia tăng nhanh chóng. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu nguyên nhân tử vong của người dân Nhật Bản.

Một vấn đề đáng quan tâm khác là tỷ lệ người cao tuổi trong cơ cấu dân số của Nhật Bản đã tăng lên mức 30% – cao nhất từ trước đến nay. Người từ 75 tuổi trở lên đang chiếm khoảng 18% tổng dân số. Với tốc độ dân số lão hóa và giảm tự nhiên 14 năm liên tiếp như hiện nay, dự tính đến năm 2040, tỷ lệ người cao tuổi của Nhật Bản sẽ là khoảng 35% và có thể cao hơn.

Chính phủ Nhật Bản đang coi tình trạng dân số lão hóa là tình trạng khẩn cấp ở cấp độ quốc gia và đang áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ để giải quyết. Việc tìm kiếm giải pháp để nâng cao chất lượng cuộc sống của người cao tuổi và đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế đang trở thành thách thức lớn đối với chính phủ Nhật Bản.

Trong bối cảnh đó, Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản đang tích cực triển khai các chương trình nhằm nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi. Đồng thời, chính phủ Nhật Bản cũng đang kêu gọi sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội và cộng đồng trong việc giải quyết vấn đề dân số lão hóa.

Xu hướng dân số toàn cầu đang trải qua những thay đổi đáng kể, và các dự báo gần đây từ Liên hợp quốc đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về tương lai của dân số thế giới. Một trong những khái niệm quan trọng trong lĩnh vực này là “đỉnh dân số”, ám chỉ thời điểm dân số của một quốc gia hoặc khu vực đạt mức cao nhất trước khi bắt đầu giảm. Dự báo mới nhất cho thấy rằng Mỹ, với tư cách là nền kinh tế lớn nhất thế giới, có khả năng chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, ngụ ý rằng dân số của họ sẽ tiếp tục tăng sau năm 2100.

Dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc đã cung cấp thông tin về thời điểm đạt đỉnh dân số của 40 nền kinh tế trên thế giới. Báo cáo này đã tính đến các yếu tố quan trọng như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra dự báo chính xác. Từ những dự báo này, có thể thấy rằng nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới và đạt đỉnh vào cuối thế kỷ này. Điều này đặt ra những thách thức và cơ hội mới cho khu vực này trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực.

Ngược lại, dân số tại phần lớn các nền kinh tế châu Á và châu Âu đang ổn định hoặc bắt đầu xu hướng giảm. Điều này có thể dẫn đến những thách thức về kinh tế và xã hội, như thiếu hụt lao động và áp lực lên hệ thống bảo hiểm xã hội. Đặc biệt, tại Việt Nam, theo dự báo, sẽ đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này đặt ra những thách thức và cơ hội cho Việt Nam trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số tăng.

Việt Nam, giống như nhiều quốc gia khác, sẽ phải đối mặt với thách thức về việc đáp ứng nhu cầu của dân số tăng trong khi vẫn đảm bảo phát triển bền vững. Việc hiểu và nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp các quốc gia, trong đó có Việt Nam, có thể đưa ra những quyết sách phù hợp để phát triển bền vững trong tương lai. Các chính sách về giáo dục, y tế, và việc làm sẽ cần được điều chỉnh để phù hợp với sự thay đổi của dân số. Đồng thời, những cơ hội mới cũng có thể được khai thác, như thị trường lao động trẻ và năng động, nếu các quốc gia biết cách tận dụng và quản lý hiệu quả.

Cuối cùng, việc dự báo và hiểu biết về xu hướng dân số không chỉ giúp các quốc gia chuẩn bị cho tương lai mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của toàn cầu. Bằng cách theo dõi và phân tích các dự báo dân số, các nhà lãnh đạo và nhà hoạch định chính sách có thể đưa ra quyết định sáng suốt, đảm bảo một tương lai ổn định và thịnh vượng cho tất cả.