Di sản văn hóa

Dân ca ví, giặm xứ Nghệ – Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại theo UNESCO, đang đối mặt nguy cơ suy giảm. Nhiều nghệ nhân và câu lạc bộ nỗ lực gìn giữ và truyền dạy trong cuộc sống hiện đại.

Cục Di sản Văn hóa yêu cầu địa phương tăng cường bảo vệ, phòng chống trộm cắp hiện vật tại các bảo tàng, di tích. Đây là biện pháp cấp thiết sau nhiều vụ mất cắp hiện vật, cổ vật có giá trị tại một số bảo tàng, di tích.

Công nghệ 4.0 được ứng dụng tại các bảo tàng và di tích lịch sử như Văn Miếu – Quốc Tử Giám, giúp kết nối di sản với thế hệ trẻ. Khách tham quan, đặc biệt là khách trẻ, có trải nghiệm thú vị và tương tác trực tiếp với tác phẩm nghệ thuật, di tích. Nhờ đó, di sản văn hóa trở nên sống động, gần gũi, và hấp dẫn hơn; lượng khách trẻ tới các bảo tàng tăng lên đáng kể.

Quần thể di tích Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản Văn hóa Thế giới, trở thành di sản thứ 9 của Việt Nam. Quần thể này gồm 12 điểm di tích trải rộng tại Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hải Phòng, với chùa Vĩnh Nghiêm và chùa Bổ Đà là 2 trung tâm Phật giáo Trúc Lâm quan trọng.

Cây đa 9 gốc ở Yên Lạc, xã Hạ Bằng, gắn liền với lịch sử và cuộc sống của nhiều thế hệ. Với hơn 500 năm tuổi, cây đa này đã vượt qua nhiều cơn bão và chiến tranh, vẫn nguyên vẹn. Trong chương trình xây dựng nông thôn mới, xã Hạ Bằng sẽ bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa này.

Lào Cai sở hữu 56 di sản văn hóa phi vật thể và 3 di sản đại diện cho nhân loại, dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa phi vật thể. Xã Nghĩa Đô, nơi cộng đồng Tày sinh sống, nổi tiếng với văn hóa đặc sắc, ẩm thực phong phú và nghề thủ công truyền thống. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận 2 di sản văn hóa phi vật thể của Lào Cai vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, bao gồm “Tri thức dân gian chế biến cá nướng, vịt bầu lam và rượu men lá của người Tày xã Nghĩa Đô”.

“Khám phá Ca Huế bên sông Sài Gòn” – Chương trình nghệ thuật diễn ra vào 8h ngày 27/7, do nhạc sĩ Dương Thụ sản xuất. Sự kiện này giới thiệu nét đặc sắc của ca Huế và di sản văn hóa dân tộc tại Salon Văn hóa cà phê thứ Bảy và Không gian Huế truyền thống bên sông Sài Gòn. Nghệ sĩ Đăng Ninh và NSƯT Vân Khánh trò chuyện cùng khách mời, cùng các nghệ sĩ biểu diễn ca Huế.

Phim “Xẩm đỏ” được tỉnh Ninh Bình mua bản quyền, bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa nghệ thuật hát xẩm, thông qua hình ảnh nghệ nhân Hà Thị Cầu và nét văn hóa đặc sắc vùng quê Ninh Bình. Đạo diễn Lương Đình Dũng kỳ vọng giữ gìn di sản văn hóa nghệ thuật xẩm truyền thống.

Triển lãm Olfactory Odyssey III: Timeless Heritage tôn vinh di sản văn hóa Việt Nam và thế giới với sự kết hợp độc đáo giữa mùi hương và hội họa. Sự kiện này mang đến 26 mùi hương nghệ thuật và hơn 30 bức tranh, cùng với giải thưởng Olfactory Odyssey Awards III để vinh danh những sáng tác mùi hương xuất sắc.

An Giang chuẩn bị tổ chức hội thảo khoa học quốc tế nhằm xác định giá trị nổi bật, tiêu chí để đề cử Khu di tích Óc Eo – Ba Thê lên UNESCO công nhận Di sản Thế giới. Đây là bước quan trọng để Óc Eo – Ba Thê có thể trở thành Di sản Văn hóa Thế giới, thúc đẩy du lịch và nghiên cứu tại khu vực Tây Nam Bộ.

Áo dài Huế là biểu tượng văn hóa Việt Nam, đóng vai trò “sứ giả văn hóa” với sức mạnh lan tỏa vượt biên giới. Đề án “Huế – Kinh đô áo dài” triển khai hơn 2 năm đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực, nổi bật là tri thức may và mặc áo dài Huế được ghi nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2024. Hướng tới 2030, Huế tập trung vào các giải pháp như thể chế hóa chính sách, thiết chế văn hóa, giáo dục, truyền thông và kết nối du lịch để củng cố và nâng cao thương hiệu “Kinh đô áo dài”.

Đền Ta Muen và Preah Vihear nằm trên dãy Dangrek, là di sản quý giá với lịch sử hàng nghìn năm. Các đền thờ này là nguồn gốc của tranh chấp chủ quyền giữa Thái Lan và Campuchia. Cả hai nước vẫn đang căng thẳng và chưa hạ nhiệt. Đây là điểm đến lịch sử văn hóa, tượng trưng cho lòng tự tôn dân tộc và là công cụ chính trị nội bộ.

Nghề gốm đen truyền thống của người M’nông Rlăm ở Đắk Lắk được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Kỹ thuật làm gốm độc đáo của họ bao gồm “nuôi đất”, “trích đất” và nung lộ thiên tạo ra sản phẩm bền bỉ và thẩm mỹ. Món gốm truyền thống của Tây Nguyên hiện đang đối mặt với các khó khăn về thiếu hụt nhân lực và nguyên liệu cũng như khó khăn khi phân phối.

Tỷ phú Mark Zuckerberg, CEO của Meta, vấp phải phản ứng dữ dội vì dự án bất động sản làm mất di sản văn hoá tại Hawaii.

Tỉnh Khánh Hòa mới sẽ hình thành từ ngày 1/7/2025 với cơ hội phát triển du lịch thành mũi nhọn kinh tế, dựa trên di sản văn hóa đặc sắc của đồng bào Chăm, bao gồm hệ thống đền tháp, lễ hội, làng nghề, phong tục truyền thống và nghệ thuật hát ngâm Ariya.

Chùa Keo Hành Thiện, di tích quốc gia đặc biệt ở Ninh Bình, đang đối mặt thách thức bảo tồn do thời gian, môi trường và con người. Dự án Số hóa di sản được triển khai với phương pháp in rập thủ công truyền thống để lưu giữ chi tiết, hoa văn, họa tiết và chữ khắc trên di tích.

Người dân Hà Nội quan tâm bảo tồn di sản văn hóa bằng công nghệ. Công nghệ giúp bảo tồn, phục dựng và quảng bá di sản văn hóa hiệu quả. Công nghệ số và thực tế ảo giúp du khách, người dân tương tác với di sản, tìm hiểu lịch sử.

Xã Nghĩa Đô, Lào Cai nổi tiếng với di sản văn hóa phi vật thể phong phú, có tiềm năng phát triển du lịch bền vững nhờ những món ăn đặc trưng như vịt bầu lam và kỹ thuật đan lát truyền thống.

Người đàn ông 38 tuổi đầu tư 20 tỷ đồng xây bảo tàng dừa sáp ở Vĩnh Long, nhằm bảo tồn và lan tỏa giá trị văn hóa của loài dừa sáp. Khu vực gần 1.500m2 có khu tưởng niệm Hòa thượng Thạch Sô và tranh vẽ tay nghệ nhân Lý Lếch.

Tại tỉnh Đồng Nai, việc ứng dụng công nghệ số trong hoạt động văn hóa đã giúp thay đổi cách tiếp cận của người dân với văn hóa thông qua triển lãm thực tế ảo, quét mã QR tại các điểm tham quan. Trung tâm Văn hóa – Điện ảnh và Thư viện tỉnh đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để lưu trữ và quảng bá giá trị văn hóa, lịch sử. Bảo tàng Đồng Nai đang xây dựng các tour tham quan ảo và số hóa hiện vật để mở rộng tiếp cận và bảo tồn di sản.