NSƯT Xuân Hinh vừa ra mắt cuốn hồi ký ‘Kẻ chọc cười dân dã’, một sự kiện đầy cảm xúc và thu hút đông đảo bạn bè văn nghệ sĩ và khán giả yêu mến ông. Cuốn sách này không chỉ là một hồi ký về cuộc đời của ông mà còn là một hành trình ‘chọc cười’ nhưng đầy nghiêm túc, với niềm tin rằng chỉ khi yêu mến và hiểu sâu văn hóa dân gian, người nghệ sĩ mới có thể biến tiếng cười thành một thứ tiếng nói nghệ thuật – vừa dí dỏm, vừa nhân văn, vừa cảnh tỉnh xã hội mà vẫn giữ được cái duyên thuần Việt.

Sau hơn bốn thập kỷ miệt mài với sân khấu hài dân gian, NSƯT Xuân Hinh đã chọn cách nhìn lại cuộc đời của mình không bằng những cú giật gân hay câu chuyện thị phi, mà bằng chính dòng chảy mộc mạc, giản dị và sâu thẳm của văn hóa dân gian – thứ đã hun đúc nên một Xuân Hinh độc nhất, không thể trộn lẫn. Những năm tháng làm nghề của ông đã tạo nên những vai diễn để đời như: ‘Thầy bói đi chợ’, ‘Người ngựa, ngựa người’, ‘Cu Sứt’, ‘Lý Toét xử kiện’…

Với những vai diễn này, NSƯT Xuân Hinh đã thể hiện sự quan sát thấu đáo và những nét trào lộng thâm trầm mà văn học dân gian từng làm được qua những nhân vật như: Trạng Quỳnh, Ba Giai – Tú Xuất. Ông chia sẻ: ‘Cười là để nghĩ, để thương, để thấy mình trong đó. Tôi không bao giờ làm hài để hạ thấp người khác hay chạy theo thị hiếu rẻ tiền’.

Cuốn hồi ký của NSƯT Xuân Hinh như một tập tản văn nối dài, từng dòng chữ ngân lên những hồi tưởng, trăn trở và cả biết ơn. Ông đã giữ nguyên căn cốt ‘người nhà quê’, biến nó thành nguồn lực sáng tạo dồi dào, nuôi sống tiếng cười hàng chục năm. Với quyển sách ‘Kẻ chọc cười dân dã’, người đọc sẽ thấy cả một hành trình ‘chọc cười’ nhưng đầy nghiêm túc của ông.

NSƯT Xuân Hinh tâm sự: ‘Nếu không có văn hóa dân gian, tôi đã không là ai cả. Nó là chốn tôi đi về, là cái nôi tôi được sinh ra lần thứ hai – trong nghệ thuật’. Ông gửi lời tri ân đến khán giả – những người đã nuôi dưỡng ‘anh hề sân khấu’, như cách ông tự gọi mình – bằng tình yêu văn hóa truyền thống. Trong bối cảnh sân khấu truyền thống ngày càng ít đất sống, tiếng cười dân gian ngày càng bị lấn át bởi hài thị trường, hồi ký của NSƯT Xuân Hinh như một làn gió mới thổi vào ký ức văn hóa Việt.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn, hiện 94 tuổi, vẫn duy trì sức khỏe và sự minh mẫn đáng kinh ngạc. Ông hiện đang dốc sức thực hiện hồi ký “Bên dòng sông Trà”, một tác phẩm giúp ông kể lại câu chuyện cuộc đời mình. Điều này được ông chia sẻ trong buổi tiếp đón phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, Đinh Thị Thanh Thủy, cùng đoàn công tác của thành phố. Đây là một hoạt động thuộc chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm văn học nghệ thuật (VHNT) tại TPHCM, diễn ra vào chiều ngày 23/7.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn sinh năm 1932 tại Quảng Ngãi, trong một gia đình có truyền thống cách mạng. Từ sớm, ông đã thể hiện niềm đam mê với văn chương khi theo học tại khoa Ngữ văn Đại học Tổng hợp. Vào năm 1969, nghe theo lời kêu gọi của Tổ quốc, ông đã tham gia hoạt động tại chiến trường miền Nam. Sau khi đất nước thống nhất, ông đảm nhận nhiều vị trí quan trọng, bao gồm trợ lý giám đốc Đài truyền hình TPHCM, Trưởng ban biên tập và giám đốc chi nhánh Nhà xuất bản Thông tin (phía Nam), phó tổng biên tập báo Văn hóa… Trong suốt sự nghiệp của mình, nhà văn Đoàn Minh Tuấn đã sáng tác nhiều thể loại văn học khác nhau, bao gồm tùy bút, bút ký, chân dung văn học… và để lại nhiều tác phẩm có giá trị.

Những tác phẩm của ông đã được tái bản nhiều lần, có thể kể đến như: “Thầy giáo vùng cao” (1959), “Núi sông hùng vĩ” (1973-1974), “Bác Hồ cây đại thọ” (1989), “Hoa đào hoa mai” (1987), “Đất nước phương trời” (2007)… Nhà văn Đoàn Minh Tuấn cho biết, ông đang thực hiện hồi ký về cuộc đời và sự nghiệp văn học của mình với tên gọi “Bên dòng sông Trà”. Dự kiến, hồi ký này sẽ dài 200 trang, do nhà văn Võ Thu Hương giúp ông viết lại. Hồi ký này sẽ sớm được ra mắt độc giả trong thời gian tới.

Ông cho rằng sự đồng hành của một cây bút trẻ sẽ giúp ông có cái nhìn tỉnh táo và khách quan hơn về những ký ức của mình. Điều này sẽ giúp ông có được một hồi ký chân thực và sống động nhất. Bà Đinh Thị Thanh Thủy, phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, bày tỏ niềm vui mừng khi thấy nhà văn Đoàn Minh Tuấn vẫn khỏe mạnh và đang thực hiện hồi ký. Bà chúc ông sống vui khỏe, sớm hoàn thành hồi ký cũng như những dự định mà ông vẫn còn ấp ủ.

Cùng ngày, đoàn công tác cũng đã đến thăm họa sĩ Quách Phong, nghệ sĩ nhiếp ảnh Đoàn Công Tính và nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Triệu Hùng. Bà Đinh Thị Thanh Thủy đã gửi lời chúc sức khỏe và tri ân trân trọng tới những người nghệ sĩ đã cống hiến cho văn học nghệ thuật của TPHCM cũng như của cả nước từ chiến trường đến giai đoạn xây dựng và phát triển sau này.

Trong 50 năm qua, các nghệ sĩ vẫn luôn là tấm gương sáng, là người truyền cảm hứng cho lớp nghệ sĩ kế thừa, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay, với tinh thần cách mạng và tâm hồn nghệ sĩ rộng mở.