Ngày 17/7 vừa qua, giới mỹ thuật Việt Nam đã phải tiễn biệt họa sĩ Lê Thiết Cương, một tên tuổi nổi bật và có ảnh hưởng sâu sắc đến nền nghệ thuật đương đại của đất nước. Ông ra đi ở tuổi 63, để lại một khoảng trống không thể lấp đầy trong lòng những người yêu nghệ thuật và các nghệ sĩ.

Lê Thiết Cương sinh năm 1962 và đã tạo dựng được tên tuổi của mình với phong cách hội họa tối giản, một lối đi riêng biệt mà ông đã kiên trì theo đuổi. Các tác phẩm của ông không chỉ phản ánh sự tinh tế và nhẹ nhàng mà còn chứa đựng những tầng ý nghĩa triết lý và giàu chất thơ. Bên cạnh sự nghiệp hội họa, ông còn là một người yêu văn học, gắn bó mật thiết với sách vở và luôn sẵn lòng hỗ trợ những người viết.

Theo đánh giá của họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, Lê Thiết Cương là một nghệ sĩ có phong cách độc đáo và không thể nhầm lẫn. “Tranh của Cương rất nhẹ nhàng, ông là người duy nhất theo đuổi phong cách tối giản ở Việt Nam,” ông Đoàn nhận xét. Không chỉ vậy, ông còn đánh giá cao sự đóng góp của Lê Thiết Cương trong việc làm nên sự đa dạng cho nền mỹ thuật và sân khấu Việt Nam. Những đóng góp bền bỉ của ông trong lĩnh vực sáng tác, viết lý luận phê bình cũng như vai trò giám tuyển trong nhiều triển lãm nghệ thuật đã giúp ông trở thành một nhân vật quan trọng trong giới nghệ thuật.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, đã có những chia sẻ xúc động về những giây phút cuối cùng bên cạnh họa sĩ Lê Thiết Cương. “Cương vẫn quyết tâm chống lại thần chết, không chịu khuất phục đúng như con người Cương trong mọi thăng trầm mà anh đã đi qua,” ông Thiều nói. Ông cũng bày tỏ sự tiếc nuối khi Lê Thiết Cương ra đi ở tuổi 63, một tuổi đời chưa dài nhưng dày đặc trải nghiệm và cống hiến. “Ông sống đúng với con người mình ở nhiều nghĩa và không sợ hãi,” nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhận định.

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cũng bày tỏ sự tiếc thương sâu sắc trước sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương. “Sự ra đi của ông là một mất mát lớn. Với tôi, Lê Thiết Cương là một họa sĩ tài năng, một người làm nghề nghiêm túc và trân trọng giá trị của các bậc tiền bối cũng như đồng nghiệp cùng thời,” ông Nguyên nói. Ông cũng đánh giá cao khả năng viết của Lê Thiết Cương, cho rằng ông viết bằng một lối văn tinh tế, sắc sảo, thể hiện rõ chiều sâu tư duy và cá tính nghệ thuật riêng.

Tóm lại, sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương để lại một khoảng trống lớn trong giới mỹ thuật và những người yêu nghệ thuật. Tuy nhiên, di sản nghệ thuật mà ông để lại sẽ tiếp tục được lưu giữ và phát huy, góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa và nghệ thuật của Việt Nam.

Ngày 18/7 vừa qua đã đánh dấu sự ra đi của họa sĩ và nhà phê bình nghệ thuật Lê Thiết Cương tại Hà Nội, để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong cộng đồng văn nghệ Việt Nam. Ông được biết đến với phong cách hội họa đặc trưng tối giản, được hình thành từ sự kết hợp độc đáo giữa giáo lý Phật giáo và tinh thần nghệ thuật đương đại. Trước khi từ biệt cõi đời, ông đã thể hiện khao khát sống và yêu bằng cách tìm kiếm nguồn cảm hứng từ những lĩnh vực nghệ thuật khác như âm nhạc và thơ ca.

Họa sĩ Lê Thiết Cương sinh ra trong một gia đình có nền tảng nghệ thuật vững chắc. Cha ông là nhà biên kịch, nhà thơ Lê Nguyên, và mẹ là nhà quay phim Đỗ Phương Thảo. Từ khi còn nhỏ, ông đã được tiếp xúc với thế giới nghệ thuật và bắt đầu học vẽ từ năm 11 tuổi. Sau đó, ông tốt nghiệp khoa thiết kế mỹ thuật tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội và đã gắn bó với nghệ thuật trong hơn nửa thế kỷ. Suốt sự nghiệp của mình, ông đã không ngừng khám phá và phát triển phong cách hội họa riêng biệt.

Đặc trưng của phong cách hội họa Lê Thiết Cương là sự tối giản, thể hiện qua việc tiết chế tối đa từ bố cục, đường nét đến màu sắc. Ông tin rằng sự tối giản chính là con đường dẫn đến sự minh triết và tinh thần trong nghệ thuật. Điều này được thể hiện rõ qua các tác phẩm của ông, từ những bức tranh trên canvas đến những tác phẩm trên gốm và điêu khắc. Mỗi tác phẩm đều toát ra một sự tinh tế và sâu lắng, mời gọi người xem chiêm nghiệm về bản chất của cuộc sống và nghệ thuật.

Không chỉ là một họa sĩ tài năng, Lê Thiết Cương còn là một nhà phê bình nghệ thuật uy tín. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách về nghệ thuật, nổi tiếng như ‘Thấy’ (2017) và ‘Trò chuyện với hội họa’ (2025). Những cuốn sách của ông không chỉ giúp người đọc hiểu sâu hơn về nghệ thuật mà còn cho thấy khả năng phân tích và đánh giá tinh tế của ông. Ông đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới văn nghệ sĩ về tài năng và tâm huyết của mình trong việc phát triển và quảng bá nghệ thuật.

Cuộc đời của Lê Thiết Cương cũng được đánh dấu bằng nhiều mối quan hệ chặt chẽ và sâu sắc với các nghệ sĩ và văn nhân khác. Ông được biết đến là người hào hiệp, trượng nghĩa, luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè và đàn em trên con đường nghệ thuật. Sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng văn nghệ của ông đã góp phần tạo nên một thế hệ nghệ sĩ tài năng và tâm huyết.

Trước khi qua đời, Lê Thiết Cương đã hoàn thiện nhiều dự án nghệ thuật đầy tham vọng, bao gồm cả triển lãm và sách. Những di sản nghệ thuật mà ông để lại không chỉ là tài sản quý giá cho giới văn nghệ sĩ Việt Nam mà còn là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ sau này. Thông qua các tác phẩm và ấn phẩm của mình, Lê Thiết Cương đã thể hiện sự tận tâm và đam mê đối với nghệ thuật, đồng thời để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng yêu nghệ thuật.

Họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những tên tuổi tiêu biểu của giới hội họa Việt Nam đương đại, đã ra đi vào ngày 17/7 sau một thời gian dài chống chọi với bệnh ung thư. Sự ra đi của ông đã để lại nhiều thương tiếc trong cộng đồng nghệ thuật và những người yêu mến ông.

Lễ tang của họa sĩ Lê Thiết Cương diễn ra vào sáng ngày 21/7 tại Hà Nội, với sự tham gia của nhiều đồng nghiệp, bạn bè và gia đình. Không khí lễ tang vô cùng trang nghiêm và xúc động, với những lời tiễn biệt đầy cảm xúc và sự hiện diện của nhiều nghệ sĩ, nhà văn, nhà thơ. Con trai của họa sĩ, Lê Nguyên Nhật, cùng em trai đã chuẩn bị lễ tang một cách chu đáo, theo lời dặn dò của bố trước khi mất.

Trong giây phút mặc niệm, nghệ sĩ sáo Lê Thư Hương đã thổi bản nhạc ‘Siciliano’ của Sebastian Bach, một trong những bản nhạc yêu thích của họa sĩ. Nhiều người tham dự đã không cầm nổi nước mắt khi nhớ về sự ra đi của ông. Họa sĩ Lê Thiết Cương luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có nhiều bạn bè và được yêu thương.

Ông được nhớ đến với ba từ khóa: kỷ luật, tài hoa và tối giản. Ông đã sống và làm việc chăm chỉ trong gần nửa thế kỷ, không ngừng khao khát tìm kiếm cái đẹp trong nghệ thuật và cuộc sống. Qua suốt sự nghiệp, ông đã tham gia vào 26 triển lãm cá nhân và 10 triển lãm nhóm, để lại dấu ấn đậm nét trong nền mỹ thuật Việt Nam đương đại.

Ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, đã có điếu văn sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp của họa sĩ. Ông đánh giá cao tinh thần làm việc chăm chỉ, sự quảng giao và tình yêu thương của Lê Thiết Cương đối với đồng nghiệp và người trẻ. Ông cũng nhấn mạnh rằng họa sĩ Lê Thiết Cương đã thành công với nhiều chất liệu khác nhau, từ màu bột, sơn dầu, sơn mài đến gốm và điêu khắc.

Ông Vi Kiến Thành, cựu Cục trưởng Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, đã đánh giá cao tinh thần khổ luyện của họa sĩ khi theo đuổi phong cách tối giản. Ông cũng nhấn mạnh sự đam mê của Lê Thiết Cương trong nhiều lĩnh vực, từ hội họa, văn chương đến xuất bản.

Gia đình và bạn bè của họa sĩ đã chuẩn bị lễ tang một cách chu đáo, với sự hiện diện của nhiều hoa sen và hoa hồng – hai loài hoa yêu thích của ông. Di ảnh của họa sĩ là bức chân dung ông đứng trước tấm toan trắng, trên tay là bút vẽ. Trên bàn viết sổ tang, gia quyến đã đặt hoa tươi và tờ báo có bài viết ‘Đã dừng lại một hành trình’ của Đẹp.

Nhiều người đã đến tiễn biệt họa sĩ, trong đó có những người bạn trong giới hội họa, văn học, hàng xóm, bạn học cũ và người yêu tranh. Tất cả đều nhớ về một Lê Thiết Cương hào sảng, trượng nghĩa và có sự kiêu ngạo của một nghệ sĩ tài hoa.

Bài viết trên tờ Đẹp đã khép lại với câu: ‘Đa tài, kiến tạo cái đẹp bằng nhiều con đường, Lê Thiết Cương là bạn hữu của nhiều giới và là một con người sống nghĩa tình, có chiều sâu văn hóa. Hành trình của Đẹp nơi anh đã dừng lại với sự nghiệt ngã của số phận, nhưng cái Đẹp mà Lê Thiết Cương thắp lên – vẫn còn ở lại’.