Ngành du lịch đang phải đối mặt với một thách thức lớn trong việc đáp ứng nhu cầu về nhân lực được đào tạo bài bản. Theo số liệu thống kê của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, mỗi năm ngành du lịch cần khoảng 40.000 lao động, nhưng thực tế nguồn cung chỉ đáp ứng được khoảng 20.000 nhân lực. Điều này cho thấy sự thiếu hụt nghiêm trọng về nhân lực trong ngành du lịch và đang trở thành một vấn đề cấp thiết cần được giải quyết.

Trong bối cảnh ngành du lịch đang phát triển mạnh mẽ và trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, yêu cầu về nguồn nhân lực không chỉ tăng mạnh về số lượng mà còn đặt ra những tiêu chuẩn ngày càng cao về chất lượng. Việc đào tạo bài bản, chuyên sâu và thích ứng với xu thế hội nhập trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công bền vững của ngành. Các cơ sở giáo dục và đào tạo cần phải có những chiến lược và giải pháp hiệu quả để đào tạo ra những nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của ngành du lịch.

Trường Đại học Hồng Đức đã nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình trong việc góp phần giải quyết bài toán nhân lực cho ngành du lịch. Từ năm 2018, nhà trường đã chính thức mở ngành Du lịch trình độ đại học, với mục tiêu cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho du lịch tỉnh Thanh Hóa và các tỉnh Bắc Trung Bộ. Qua đó, nhà trường mong muốn đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành du lịch và kinh tế địa phương.

Chương trình đào tạo ngành Du lịch tại Trường Đại học Hồng Đức được xây dựng theo hướng ứng dụng – hội nhập – bền vững, gắn chặt với thực tiễn địa phương và xu hướng phát triển của ngành kinh tế xanh. Sinh viên được trang bị nền tảng đạo đức nghề nghiệp, kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng thực hành chuyên nghiệp và khả năng thích ứng cao trong môi trường làm việc đa văn hóa. Chương trình đào tạo này không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức chuyên môn mà còn phát triển các kỹ năng cần thiết để thành công trong ngành du lịch.

Không chỉ chú trọng đào tạo lý thuyết, sinh viên ngành Du lịch Trường Đại học Hồng Đức còn được tạo điều kiện thực hành, thực tập tại các doanh nghiệp du lịch, lữ hành, khách sạn, khu nghỉ dưỡng trên địa bàn Thanh Hóa và nhiều tỉnh, thành khác. Điều này giúp sinh viên có điều kiện trải nghiệm thực tế, rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Qua đó, sinh viên có thể tích lũy kinh nghiệm, phát triển kỹ năng và tự tin khi bước vào môi trường làm việc thực tế.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng và thái độ, sinh viên ngành Du lịch có thể tự tin chinh phục thị trường lao động trong nước và quốc tế, và quan trọng hơn, tìm thấy đam mê và giá trị bản thân trong hành trình đồng hành cùng ‘ngành công nghiệp không khói’ đầy tiềm năng này. Sinh viên có thể trở thành những nhân lực chất lượng cao, đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành du lịch và kinh tế Việt Nam.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, nhiều ngành học đang có cơ hội phát triển mạnh mẽ và được dự đoán sẽ bùng nổ trong 10-20 năm tới. Công nghệ không chỉ là lĩnh vực của những ngành học trực tiếp liên quan như Khoa học máy tính, Khoa học dữ liệu, Công nghệ robot hay Kỹ thuật phần mềm. Một số ngành học khác, tưởng chừng không liên quan trực tiếp đến công nghệ, nhưng lại đang âm thầm hưởng lợi và mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn.

Có một số ngành học đang “hưởng ké” nhưng lại mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn, thậm chí còn dễ tiếp cận hơn với nhiều học sinh phổ thông không thiên về kỹ thuật nặng. Dưới đây là 5 ngành học tiêu biểu:

1. Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng: Ngành này đã trải qua một sự thay đổi lớn khi AI và dữ liệu lớn được áp dụng vào mọi khâu từ dự báo nhu cầu, theo dõi hàng hóa, quản lý tồn kho cho tới tối ưu tuyến đường. Các chuyên viên logistics hiểu công nghệ vừa giỏi quản lý vận hành, vừa có tư duy số hóa đang có cơ hội phát triển lớn.

2. Marketing số: Ngành Marketing số (Digital Marketing) trở thành điểm giao thoa thú vị giữa tư duy sáng tạo và kỹ năng phân tích dữ liệu. Người làm marketing buộc phải hiểu dữ liệu và biết cách phân tích tệp khách hàng, tối ưu chiến dịch bằng công nghệ.

3. Ngôn ngữ học tính toán: Ngành Ngôn ngữ học tính toán vốn nằm giao thoa giữa Ngôn ngữ học và Khoa học máy tính bỗng trở thành mảnh đất màu mỡ nhờ sự phát triển mạnh mẽ của AI. Sinh viên ngành này học về cấu trúc ngôn ngữ, dịch máy, phân tích cảm xúc, gán nhãn văn bản, xây dựng chatbot…

4. Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX/UI): Ngành UX/UI hiện nay không chỉ còn là ‘mỹ thuật số’, mà đã phát triển thành lĩnh vực nghiên cứu hành vi, phân tích thói quen và thử nghiệm trên nền tảng dữ liệu lớn.

5. Tâm lý học: Ngành Tâm lý học hiện đại đang ngày càng gắn chặt với công nghệ. Các chuyên gia tâm lý hiểu cách con người suy nghĩ và phản ứng đang có cơ hội phát triển lớn trong lĩnh vực công nghệ, giáo dục, trị liệu…

Những ngành học này có thể không quá ‘kỹ thuật’, nhưng nếu được đào tạo bài bản và cập nhật công nghệ thường xuyên, bạn sẽ trở thành nhân sự mà cả thị trường đang khao khát vì vừa hiểu con người, vừa biết cách dùng công nghệ để phục vụ con người.

Thời điểm tuyển sinh đại học đang đến gần, và không ít học sinh cũng như phụ huynh đang trải qua giai đoạn căng thẳng. Nhiều em học sinh giỏi với thành tích học tập xuất sắc thường có cơ hội được nhận vào nhiều trường đại học hàng đầu. Tuy nhiên, một số em lại chọn ngành Tâm lý học, một lựa chọn không mấy phổ biến nhưng lại là đam mê từ lâu. Mặt khác, không ít phụ huynh vẫn đặt nặng vấn đề thương hiệu của trường đại học, quan niệm rằng chỉ khi vào được trường lớn thì con em mình mới có tương lai tươi sáng.

Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng một trường đại học tốt không thể cứu vãn một lựa chọn ngành học sai lầm. Ngược lại, nếu sinh viên chọn ngành học phù hợp, có đam mê và định hướng rõ ràng, họ vẫn có thể thành công và tỏa sáng dù học ở bất kỳ trường nào. Theo thống kê, tỷ lệ sinh viên bỏ học sau năm nhất hoặc năm hai đang ở mức đáng báo động. Một số trường thậm chí mất tới 20-30% số lượng sinh viên đăng ký ban đầu. Nguyên nhân rất đa dạng, từ việc không yêu thích ngành học đến gặp khó khăn tài chính hoặc chương trình học quá nặng nề không đúng kỳ vọng.

Việc chọn ngành, chọn trường đại học không phải là quyết định trong một sớm một chiều. Đó là bước đi đầu tiên của hành trình nghề nghiệp kéo dài hàng chục năm sau này. Làm thế nào để bước đi ấy không chệch hướng, không khiến ta phải quay đầu giữa chừng? Câu trả lời nằm ở việc hiểu rõ bản thân, tìm hiểu kỹ về ngành học và được hỗ trợ đúng lúc, đúng cách.

Với vai trò là một giảng viên thỉnh giảng, điều mà tôi mong muốn hơn hết là được giảng dạy cho những sinh viên biết rõ mình đang học vì điều gì. Những ánh mắt sáng long lanh trong lớp học không phải vì môn học dễ hay điểm cao mà là vì các em đang đi đúng đường. Và cũng mong rằng, xã hội sẽ không còn phải chứng kiến những câu chuyện dở dang, những năm tháng bị lãng phí, những túi tiền của cha mẹ bị tiêu tốn cho những lựa chọn vội vàng.

Con đường đại học không phải là đại lộ duy nhất. Nhưng nếu đã đi, hãy đi bằng tất cả nhận thức, bản lĩnh và niềm tin của mình. Tuổi trẻ chỉ có một lần. Xin đừng đánh đổi nó bằng sự mơ hồ. Thay vào đó, hãy dành thời gian để tìm hiểu, để lựa chọn một ngành học và trường đại học phù hợp với bản thân. Chỉ khi có đam mê, có định hướng rõ ràng và được hỗ trợ đúng lúc, đúng cách, sinh viên mới có thể thành công và phát triển trong tương lai.

Hiện nay, nhiều nguồn lực đã được cung cấp để hỗ trợ học sinh và phụ huynh trong việc chọn ngành, chọn trường. Các trang web giáo dục và các chuyên gia tư vấn giáo dục đang ngày càng trở nên phổ biến. Hãy tận dụng những nguồn lực này để có được thông tin và hỗ trợ cần thiết, giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt cho tương lai của mình.