Câu chuyện về tình mẫu tử giữa Xiang Juxiang và Song Yuwei đã làm lay động lòng người dân Trung Quốc. Năm 2004, sau một tai nạn giao thông nghiêm trọng, Song Yuwei trở thành người thực vật. Cha mẹ cô đã bỏ rơi cô, để lại 3.000 tệ và một lá thư từ biệt. Tuy nhiên, sự can thiệp của y tá bệnh viện huyện Tiên Cư, Xiang Juxiang, đã thay đổi hoàn toàn số phận của Song.

Xiang Juxiang, một y tá tại bệnh viện huyện Tiên Cư, tỉnh Chiết Giang, đã được phân công chăm sóc Song Yuwei. Bà không thể tin rằng cha mẹ có thể bỏ rơi con mình như vậy. Dù Song không có phản ứng gì, Xiang Juxiang vẫn kiên trì chăm sóc cô, từ thay tã, lật người, tắm rửa cho đến xoa bóp hàng ngày. Bà hy vọng rằng nếu chăm sóc tốt, cha mẹ của Song sẽ quay lại đón cô.

Tuy nhiên, sự chờ đợi của Xiang Juxiang kéo dài suốt hơn mười năm. Sau ba tháng hôn mê, Song tỉnh lại nhưng với tình trạng nửa thân dưới bị liệt, ngôn ngữ rối loạn và trí nhớ gần như trắng xóa. Tình cảm gắn bó khi chăm sóc Song hàng ngày đã khiến Xiang Juxiang không nỡ để cô gái chịu cảnh bị bỏ rơi lần nữa.

Năm 2007, chồng của Xiang Juxiang đột quỵ và nằm liệt một chỗ. Không thể bỏ mặc ai, bà đưa Song về sống cùng nhà để tiện chăm sóc. Căn nhà nhỏ nghèo khó của bà giờ đây gánh thêm hai bệnh nhân. Mặc dù gặp nhiều khó khăn về tài chính, Xiang Juxiang vẫn cố gắng chăm sóc Song. Bà dùng vải quấn làm tã cho hai người, thậm chí phải mang chăn ra bến sông giặt bằng tay. Mùa đông, nước lạnh cắt da, nhưng bà vẫn cố gắng chịu đựng.

Khi biết châm cứu có thể giúp người liệt phục hồi, Xiang Juxiang đã nhờ cha, một bác sĩ đông y địa phương, dạy nghề. Bà tự lấy kim châm vào tay mình, dò từng huyệt, thử độ sâu, chịu đựng từng vết bầm tím. “Tôi không dám châm vào con bé khi chưa tự thử trước trên chính cơ thể mình”, bà nói. Sau nhiều tháng kiên trì vừa học vừa đau, Xiang Juxiang bắt đầu tự tin châm cứu cho Song. “Chừng nào tôi còn sống, con bé còn có mẹ”, bà nói.

Mỗi sáng, Xiang Juxiang dậy từ tinh mơ để chăm vườn rau nhỏ, vừa để nhà ăn, vừa bán góp thêm vào tiền mua thuốc, băng gạc. Có thời điểm kiệt quệ, bà đành gửi Song vào trại trẻ mồ côi, nhưng chỉ một lần đến thăm, khi cô gái ôm lấy bà gọi: “Mẹ ơi”, bà đã bật khóc và đưa con về lại.

Năm 2009, Xiang Juxiang chính thức ký giấy nhận nuôi Song Yuwei tại Cục Dân chính, trở thành mẹ hợp pháp. Nhờ sự chăm sóc tận tụy của mẹ nuôi, Song Yuwei dần biết nói, đọc sách, tự ăn và chậm rãi đi lại. Ký ức sau tai nạn gần như mất hết, Song chỉ nhớ mình từng là giáo viên, quê ở Hắc Long Giang phủ đầy tuyết. Nhưng cô luôn nhớ từng món ăn mẹ nấu, từng lần mẹ nhặt được sách cũ và để dành cho cô đọc.

Khi Song nói “Mẹ ơi, con yêu mẹ mãi mãi”, Xiang Juxiang như thấy mọi cực nhọc đời mình đã được đền đáp. Tuy nhiên, biến cố không dừng lại. Năm 2016, chồng bà qua đời. Năm 2018, con trai út phát bệnh thần kinh, còn bà được chẩn đoán mắc bệnh phổi. Những cú sốc tinh thần và hàng chục năm lao lực khiến sức khỏe cạn kiệt, đầu năm 2021, bà đồng ý để Song vào trung tâm bảo trợ xã hội.

Dù vậy, Xiang Juxiang vẫn thường xuyên đến thăm con, mang theo thức ăn ngon, quần áo, cùng con dạo quanh viện, ngắm cỏ mọc, chim bay, hoàng hôn lặng lẽ rơi xuống núi đồi. Hiện tại, bạn có thể đọc thêm thông tin về câu chuyện này tại https://www.thepaper.cn/news/Detail.aspx?id=508391 .

Một đoạn clip ghi lại cảnh một người phụ nữ ăn mặc lịch sự, xô đổ chiếc xe máy của một anh shipper, rồi thản nhiên leo lên ô tô đã khiến không ít người cảm thấy ngao ngán khi nghĩ về văn hoá ứng xử và lòng nhân trong xã hội hiện đại. Sự việc này đã đặt ra câu hỏi về tương lai của xã hội nếu con người có thể dễ dàng nhân danh sự bực tức để hành xử thiếu kiểm soát, thậm chí thiếu cả nhân văn.

Trong tình huống cụ thể, việc đậu xe chắn lối đi là hành vi không đẹp, nhưng chiếc xe máy dẫu có hơi lấn đường cũng chưa đến mức gây cản trở nghiêm trọng. Chiếc ô tô vẫn đã đi qua được khoảng trống còn lại. Tuy nhiên, thay vì bỏ qua hay nhắc nhở một cách ôn hòa, người phụ nữ lại bước khỏi ô tô và xô đổ xe máy trong sự tức giận.

Hành vi đó không chỉ là thiếu kiềm chế, mà còn là hành vi phá hoại tài sản của người khác. Sâu hơn, nó phản ánh một điều đáng lo: sự lạnh lùng, vô cảm trước nỗi nhọc nhằn của những người lao động đang vất vả mưu sinh.

Chiếc xe bị xô đổ không phải là của một kẻ ngang ngược hay khiêu khích, mà là phương tiện mưu sinh của một shipper, người hàng ngày đội nắng, đội mưa để kiếm tiền một cách lương thiện. Việc xô đổ xe có thể làm vỡ bể, hư hỏng món hàng chưa kịp giao, khiến anh phải đền tiền, bị chấm điểm vì chậm trễ… Và biết đâu, vì sự thiệt hại đó, ngày mai anh phải nhịn ăn sáng, vợ con anh mất một bữa cơm ngon…

Dường như người phụ nữ bước ra từ xe ô tô kia không để tâm đến điều đó. Trong khi một bên đang vật lộn với mưa gió, đường sá và thời gian để giao hàng đúng giờ, bên kia lại sử dụng ‘quyền lực của sự tiện nghi’ để áp đặt cảm xúc cá nhân lên người khác.

Điều khiến nhiều người ngao ngán không chỉ là một chiếc xe bị xô đổ, mà là sự thờ ơ trước sự khó khăn của người khác, một biểu hiện không nên có trong một xã hội tử tế.

Lời xin lỗi vẫn còn nợ. Khi công an mời làm việc, chỉ có tài xế ô tô đến thay mặt. Anh nhận mình nóng giận và gửi 500 ngàn để anh shipper sửa xe. Nhưng đáng tiếc, đó không phải là một lời xin lỗi chính thức.

Người phụ nữ, người chủ động xô ngã xe người khác, người có đầy đủ nhận thức và năng lực để chịu trách nhiệm, lại chọn cách im lặng và né tránh. Chị đang để lại một khoảng trống cần được lấp đầy bằng sự tử tế. Chị vẫn còn nợ anh shipper một lời xin lỗi.

Văn hóa ứng xử không nằm ở việc đi xe gì, mặc trang phục ra sao, hay mang học vị nào. Văn hóa là cách mỗi người đối xử với người yếu thế hơn mình. Là cách mỗi người lựa chọn phản ứng trước một sự phiền toái, dù là vô tình, mà người khác gây ra. Và là cách mỗi người biết kìm nén cái tôi để giữ được chừng mực trong ứng xử.

Một xã hội văn minh không đòi hỏi ai cũng hoàn hảo, mà cần mỗi người biết dừng lại để suy nghĩ trước khi hành động. Không ai chưa từng nóng giận. Nhưng nếu giữa cơn tức giận, chúng ta vẫn đủ tỉnh táo để lựa chọn sự tử tế, thì đó chính là văn hóa. Là nền tảng để xây dựng một cộng đồng biết tôn trọng nhau, dù là người giao hàng hay người đi xe sang.