Việc chứng kiến hành vi phản bội từ người khác có thể ảnh hưởng đến mức độ sẵn sàng ngoại tình của chính chúng ta. Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với hành vi ngoại tình từ những người xung quanh có thể làm thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về các chuẩn mực xã hội liên quan đến sự thủy chung.

Khi thấy rằng nhiều người khác đang tham gia vào các mối quan hệ ngoài luồng, cảm giác về sự phản bội có thể trở nên bình thường hơn trong tâm trí của chúng ta. Điều này dẫn đến một câu hỏi lớn: Liệu chúng ta có thể dễ dàng chấp nhận việc phản bội nếu xung quanh mình có quá nhiều người làm điều tương tự? Việc tiếp xúc với hành vi ngoại tình từ những người xung quanh có thể làm giảm sự khao khát và cam kết với người bạn đời hiện tại, đồng thời làm tăng sự hứng thú với những đối tượng hấp dẫn khác.

Một nghiên cứu cho thấy rằng khi nhận thức về việc ngoại tình trở nên phổ biến, nhiều người có xu hướng cảm thấy rằng hành vi này không còn là điều gì quá nghiêm trọng. Các nghiên cứu đã được thực hiện để đánh giá tác động của việc tiếp xúc với hành vi ngoại tình đến mức độ sẵn sàng phản bội. Trong một nghiên cứu, các sinh viên đại học tại Israel, đang trong mối quan hệ ít nhất 4 tháng, được cho xem một đoạn video cung cấp hai con số khác nhau về mức độ phổ biến của ngoại tình: 86% hoặc 11%. Sau đó, người tham gia được yêu cầu viết về một tưởng tượng tình dục liên quan đến người khác, không phải bạn đời hiện tại.

Kết quả cho thấy việc thao túng nhận thức về mức độ phổ biến của ngoại tình không ảnh hưởng rõ rệt đến ham muốn dành cho bạn đời hiện tại hay với một người khác. Tuy nhiên, một nghiên cứu khác đã cho thấy rằng những sinh viên trong mối quan hệ dị tính ít nhất 12 tháng được đọc một “lời thú tội” về hành vi ngoại tình có xu hướng trả lời “có” với nhiều ảnh hơn, cho thấy họ dễ rung động với nhiều người lạ hơn so với nhóm chỉ đọc về gian lận học đường.

Nghiên cứu thứ ba đã đi sâu vào việc ảnh hưởng của thông tin về ngoại tình đến mức độ cam kết trong các mối quan hệ hiện tại. Những sinh viên trong mối quan hệ ít nhất 4 tháng được đọc kết quả khảo sát cho thấy 85% người được hỏi đã từng ngoại tình. Sau đó, họ tương tác với một trợ lý nghiên cứu qua nền tảng nhắn tin. Kết quả cho thấy, những người được tiếp xúc với thông tin về ngoại tình trong tình yêu cảm thấy ít gắn bó với mối quan hệ hiện tại hơn so với nhóm đọc về gian lận học đường. Ngoài ra, dù thuộc nhóm nào, nam giới cũng thể hiện mức độ cam kết thấp hơn nữ giới.

Các tác giả của nghiên cứu lý giải rằng việc tiếp xúc với ngoại tình, qua lời kể, hình ảnh hay các nghiên cứu, có thể khiến hành vi ấy trở nên “bình thường hóa”, và do đó, làm lung lay sự vững chắc trong các mối quan hệ hiện tại. Khi ngoại tình được xem là chuyện thường tình, ta có thể không còn quá tha thiết trong việc bảo vệ tình yêu đang có, khiến bản thân dễ sa vào những mối quan hệ ngoài luồng.

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, khi mà công nghệ và mạng xã hội ngày càng phát triển, việc tiếp cận thông tin về ngoại tình trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Những câu chuyện về tình yêu vụng trộm, những hình ảnh đầy quyến rũ trên mạng xã hội có thể tạo ra những cám dỗ không thể cưỡng lại. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn tác động đến toàn bộ cấu trúc của các mối quan hệ trong xã hội.

Khi mà ngoại tình trở thành một chủ đề phổ biến, liệu chúng ta có thể giữ vững những giá trị truyền thống về tình yêu và sự chung thủy? Hay chúng ta sẽ dễ dàng chấp nhận những hành vi phản bội như một phần của cuộc sống? Mặc dù nghiên cứu này đã mở ra một góc nhìn mới về hành vi ngoại tình, nhưng để hiểu rõ hơn về tác động của việc tiếp xúc với hành vi ngoại tình đối với sự sẵn sàng phản bội trong thực tế, vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn trong tương lai.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, nhiều ngành học đang có cơ hội phát triển mạnh mẽ và được dự đoán sẽ bùng nổ trong 10-20 năm tới. Công nghệ không chỉ là lĩnh vực của những ngành học trực tiếp liên quan như Khoa học máy tính, Khoa học dữ liệu, Công nghệ robot hay Kỹ thuật phần mềm. Một số ngành học khác, tưởng chừng không liên quan trực tiếp đến công nghệ, nhưng lại đang âm thầm hưởng lợi và mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn.

Có một số ngành học đang “hưởng ké” nhưng lại mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn, thậm chí còn dễ tiếp cận hơn với nhiều học sinh phổ thông không thiên về kỹ thuật nặng. Dưới đây là 5 ngành học tiêu biểu:

1. Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng: Ngành này đã trải qua một sự thay đổi lớn khi AI và dữ liệu lớn được áp dụng vào mọi khâu từ dự báo nhu cầu, theo dõi hàng hóa, quản lý tồn kho cho tới tối ưu tuyến đường. Các chuyên viên logistics hiểu công nghệ vừa giỏi quản lý vận hành, vừa có tư duy số hóa đang có cơ hội phát triển lớn.

2. Marketing số: Ngành Marketing số (Digital Marketing) trở thành điểm giao thoa thú vị giữa tư duy sáng tạo và kỹ năng phân tích dữ liệu. Người làm marketing buộc phải hiểu dữ liệu và biết cách phân tích tệp khách hàng, tối ưu chiến dịch bằng công nghệ.

3. Ngôn ngữ học tính toán: Ngành Ngôn ngữ học tính toán vốn nằm giao thoa giữa Ngôn ngữ học và Khoa học máy tính bỗng trở thành mảnh đất màu mỡ nhờ sự phát triển mạnh mẽ của AI. Sinh viên ngành này học về cấu trúc ngôn ngữ, dịch máy, phân tích cảm xúc, gán nhãn văn bản, xây dựng chatbot…

4. Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX/UI): Ngành UX/UI hiện nay không chỉ còn là ‘mỹ thuật số’, mà đã phát triển thành lĩnh vực nghiên cứu hành vi, phân tích thói quen và thử nghiệm trên nền tảng dữ liệu lớn.

5. Tâm lý học: Ngành Tâm lý học hiện đại đang ngày càng gắn chặt với công nghệ. Các chuyên gia tâm lý hiểu cách con người suy nghĩ và phản ứng đang có cơ hội phát triển lớn trong lĩnh vực công nghệ, giáo dục, trị liệu…

Những ngành học này có thể không quá ‘kỹ thuật’, nhưng nếu được đào tạo bài bản và cập nhật công nghệ thường xuyên, bạn sẽ trở thành nhân sự mà cả thị trường đang khao khát vì vừa hiểu con người, vừa biết cách dùng công nghệ để phục vụ con người.

Trong xã hội hiện đại, một hiện tượng đáng buồn đang diễn ra ở nhiều gia đình: cha mẹ và con cái sống chung nhưng ngày càng xa cách về mặt tình cảm. Hiện tượng này được gọi là ‘family estrangement’ (xa cách nội tâm trong gia đình). Mặc dù vẫn cùng ăn cơm, vẫn chào hỏi mỗi ngày, nhưng khoảng cách giữa nhiều bậc cha mẹ và con cái ngày càng lớn dần mà không ai kịp nhận ra.

Không có cãi vã, không xung đột, nhưng họ chỉ đơn giản là không còn chuyện gì để nói. Một bà mẹ 43 tuổi chia sẻ rằng con trai cô ‘ngoan’, chưa từng khiến cô phiền lòng, nhưng càng lớn càng xa cách mẹ. Con trai cô cứ về tới nhà là đóng cửa phòng, mẹ gọi ăn cơm cũng chỉ đáp ‘dạ’. Ngồi ăn chưa xong đã rút điện thoại ra lướt. Hỏi gì cũng trả lời cụt lủn. Cô thấy con ngay trước mắt mà như đang dần biến mất khỏi đời mình.

Theo báo cáo của tổ chức Stand Alone (Anh), có tới 1/4 người trẻ trưởng thành từng có giai đoạn ‘xa cách hoàn toàn’ với cha mẹ về mặt cảm xúc, dù vẫn đang sống cùng mái nhà. Tại Trung Quốc, một nghiên cứu đăng trên Frontiers in Psychology năm 2023 cũng chỉ ra rằng các sinh viên có sự kết nối gia đình thấp sẽ dễ rơi vào trạng thái cô đơn và trầm cảm hơn gấp đôi so với nhóm có nền tảng giao tiếp tích cực.

Theo lý thuyết gắn bó cảm xúc (attachment theory), trẻ lớn lên trong môi trường mà cảm xúc bị xem nhẹ hoặc bị kiểm soát quá mức sẽ dần phát triển kiểu gắn bó ‘né tránh’ (avoidant): không chia sẻ, không kết nối và tự rút vào thế giới riêng. Sự hiện diện thể chất như cùng ăn cơm, ngủ chung nhà không đồng nghĩa với sự hiện diện tình cảm.

Thói quen ‘phubbing’ (lơ người đối diện vì chăm chú vào điện thoại) cũng là yếu tố khiến trẻ cảm thấy mình không còn là ưu tiên trong mắt người lớn. Không ít phụ huynh cảm thấy hụt hẫng khi thấy con cái ít nói, ít tâm sự. Họ cho rằng mình đã hy sinh rất nhiều, tại sao lại bị con ‘bỏ rơi’ về mặt cảm xúc?

Theo chuyên gia tâm lý học phát triển, vấn đề không nằm ở việc ‘thiếu quan tâm’ mà là ở cách quan tâm sai thời điểm, sai phương pháp. Nhiều cha mẹ hay hỏi ‘Hôm nay được mấy điểm?’, ‘Học đến đâu rồi?’… nhưng lại ít khi hỏi ‘Dạo này con có vui không?’, ‘Hôm nay con thế nào?’… Dần dà, trong mắt con, cha mẹ dường như chỉ quan tâm đến thành tích mà không phải con người thật của mình.

Áp lực thành công, sự kỳ vọng và nhịp sống quá nhanh khiến những cuộc trò chuyện chân thành dần biến mất. Dù không có một tiếng la mắng, vẫn có hàng trăm lần im lặng làm tổn thương.

Để ‘gặp lại’ con trong chính ngôi nhà của mình, các chuyên gia tâm lý học gia đình khuyến nghị một số cách sau: Tạo ra những khoảng thời gian ‘không kỳ vọng’, lắng nghe mà không phản ứng vội, thiết lập lại ‘những nghi thức gia đình’, và chấp nhận sự thay đổi như một phần của trưởng thành.

Tham khảo thêm thông tin tại https://www.standalone.org.uk/ và https://www.frontiersin.org/journals/psychology

Sau mỗi kỳ thi căng thẳng, trẻ em thường cần sự quan tâm và ủng hộ của cha mẹ hơn là chỉ关注 vào điểm số. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Mai Hương, phụ trách Khoa Sức khỏe vị thành niên tại Bệnh viện Nhi Trung ương, đã chỉ ra rằng nhiều trẻ em gặp phải khủng hoảng tâm lý sau kỳ thi. Áp lực từ việc thi cử và kỳ vọng từ phụ huynh đã tạo nên căng thẳng và lo lắng cho các em.

Khi kết quả thi không như mong đợi, các em có thể trở nên chán nản, căng thẳng, lo âu, mất ngủ và suy nhược cơ thể. Trong trường hợp nặng hơn, có thể dẫn đến rối loạn trầm cảm và thậm chí có ý định tự sát. Do đó, bác sĩ Hương nhấn mạnh rằng cha mẹ cần tạo ra môi trường hỗ trợ và thấu hiểu cho con em mình.

Bác sĩ Hương khuyên rằng khi con em gặp thất bại trong kỳ thi, cha mẹ nên nhẹ nhàng chấp nhận thực tế và tránh so sánh con với các bạn khác. Thay vào đó, cha mẹ nên lắng nghe, động viên và thấu hiểu con. Việc trở thành người bạn đồng hành và tạo cảm giác an toàn cho trẻ bằng cách hỏi han và chia sẻ sẽ giúp con vượt qua cảm xúc tiêu cực.

Cha mẹ cũng nên chia sẻ với con rằng thất bại là một phần của cuộc sống và ai cũng từng vấp ngã. Quan trọng là con đứng lên sau vấp ngã và không bỏ cuộc. Khuyến khích trẻ phát huy thế mạnh của bản thân và trân trọng giá trị của chính mình sẽ giúp con tiếp tục bước đi trên con đường mới.

Cuối cùng, bác sĩ Hương nhấn mạnh rằng những cái ôm, lời yêu thương và lời chúc mừng vì những nỗ lực của con sẽ có sức mạnh rất lớn giúp con cảm thấy gia đình luôn là điểm tựa, giúp con quên đi nỗi thất vọng và cảm thấy vui vẻ và nhẹ nhõm hơn.