Ngày 2/8, tại phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp tổ chức Lễ phát động Chương trình Y tế thông minh dành cho cộng đồng tỉnh Bắc Ninh và Chương trình khám bệnh tiếp cận y tế toàn diện ‘Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn’. Sự kiện này đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và nền tảng kỹ thuật số, vào hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Chương trình có sự tham gia của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia; lãnh đạo Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam; đại diện Sở, ban, ngành tỉnh Bắc Ninh, cùng đông đảo y bác sĩ, đoàn viên thanh niên và người dân địa phương.

Chương trình y tế thông minh, hay còn gọi là y tế số, là việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông để nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế, bao gồm cả việc khám, chữa bệnh, quản lý bệnh và theo dõi sức khỏe. Mục tiêu của chương trình là tạo ra hệ thống y tế kết nối, thông minh và hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả người bệnh và hệ thống y tế.

Tiến sĩ, Bác sĩ Hà Anh Đức, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, cho biết: ‘Đảng, Nhà nước và ngành y tế nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc phát triển y tế theo hướng khoa học – nhân văn – hiện đại – hội nhập. Với trọng tâm nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế cộng đồng gắn với chuyển đổi số, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và các đơn vị đã cụ thể hóa những định hướng lớn ấy thông qua Chương trình Tiếp cận Y tế toàn diện’.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, nhấn mạnh: ‘Tương lai của ngành y tế không được đo bằng những tòa nhà cao tầng hay thiết bị đắt tiền, mà được đánh giá bằng chính khả năng chạm tới từng người dân, nhanh hơn, gần hơn và nhân văn hơn’. Bộ Y tế đang kiên trì triển khai 3 định hướng lớn trong giai đoạn hiện nay, bao gồm đưa khám sức khỏe định kỳ toàn dân trở thành mục tiêu y tế quốc gia; bảo đảm tiếp cận công bằng trong chăm sóc sức khỏe; và xây dựng mạng lưới y tế thông minh cấp tỉnh.

Tại chương trình, Ban Tổ chức đã trao kinh phí hỗ trợ 10 ca phẫu thuật tim bẩm sinh cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn tại Bắc Ninh; tặng 10 suất quà cho các gia đình chính sách và 10 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó.

Ngay sau lễ phát động, Chương trình ‘Tiếp cận y tế toàn diện – Health Equity’ đã tổ chức khám bệnh, tầm soát, tư vấn sức khỏe, tặng quà miễn phí cho hơn 1.200 người dân tại 3 phường Từ Sơn, Đồng Nguyên và Phù Khê.

Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các bộ, ngành liên quan xây dựng để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình này. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

CNTT và CĐS đã giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo thông qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

CĐS cũng đã giúp tối ưu hóa nguồn lực và quy trình hành chính trong ngành Y tế. Việc tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp đã giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn.

Một ví dụ điển hình về việc triển khai CĐS trong ngành Y tế là Câu chuyện Chuyển đổi số tại Y tế Cơ sở tỉnh Ninh Bình. Tỉnh Ninh Bình là một trong những tỉnh tiên phong trong việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử đã được triển khai tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn, giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện.

Hiện nay, nhiều đơn vị trong ngành Y tế đã và đang tích cực triển khai các giải pháp CĐS, như Bộ Y tế, Sở Y tế các tỉnh, thành phố, và các Bệnh viện lớn trên toàn quốc. Quá trình CĐS trong ngành Y tế không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo mà còn trực tiếp cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Trong kỷ nguyên số, việc chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của con trẻ đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều phụ huynh. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) và tư vấn tâm lý trực tuyến đang nổi lên như những công cụ hiệu quả giúp giảm gánh nặng quản lý và cung cấp sự chăm sóc liền mạch cho học sinh.

Nhiều bậc phụ huynh hiện nay đang phải đối mặt với những thách thức trong việc quản lý sức khỏe của con em mình, đặc biệt khi con bước vào lứa tuổi đến trường. Việc quản lý hồ sơ sức khỏe thủ công không chỉ tạo ra gánh nặng vô hình mà còn khiến phụ huynh khó có cái nhìn tổng quan và liên tục về quá trình phát triển thể chất của con.

Chị Trần Lan Anh, 38 tuổi, tại TPHCM, chia sẻ rằng cô thường xuyên phải về muộn do công việc bận rộn, khiến cô không thể nhớ rõ hồ sơ khám sức khỏe của con để ở đâu. Cô mong muốn có một ứng dụng lưu trữ toàn bộ thông tin sức khỏe của con, từ lịch tiêm chủng, lịch sử dị ứng đến kết quả khám sức khỏe hàng năm ở trường.

Tương tự, anh Lê Minh Tuấn, 42 tuổi, tại TPHCM, bày tỏ nỗi lo lắng về cô con gái đang học lớp 10. Anh nhận thấy con trở nên khép kín, thường xuyên đóng cửa ở trong phòng và kết quả học tập suy giảm. Anh muốn tìm một chuyên gia tâm lý để đồng hành cùng con, nhưng e ngại việc đưa con đến phòng khám sẽ khiến con cảm thấy bị gắn mác bất thường.

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, áp lực học tập và những biến đổi tâm sinh lý phức tạp đang đặt ra nhiều thách thức cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của học sinh. Vì vậy, y tế học đường không còn dừng lại ở việc xử lý các tai nạn nhỏ hay tổ chức khám sức khỏe định kỳ, mà đòi hỏi sự quan tâm sâu sắc từ đội ngũ nhân viên y tế, cùng với hệ thống quản lý khoa học và khả năng kết nối tức thời.

Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) và tư vấn tâm lý trực tuyến đang trở thành những giải pháp hiệu quả. Theo bà Nguyễn Ngọc Khánh Vân, Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định (TPHCM), chuyển đổi số trong y tế học đường là xu thế tất yếu. Hiện tại, phòng y tế trường quản lý hàng nghìn hồ sơ giấy của học sinh. Sau mỗi đợt khám sức khỏe tổng quát, nhân viên y tế phải nhập dữ liệu vào các file Excel rời rạc, mất thời gian và dễ sai sót.

Trường THPT Gia Định đã triển khai hệ thống Hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) toàn diện. Mỗi học sinh có một mã định danh duy nhất, với mọi thông tin từ lịch sử tiêm chủng, tiền sử bệnh tật, dị ứng đến kết quả khám sức khỏe định kỳ được số hóa và lưu trữ trên nền tảng đám mây bảo mật.

Hệ thống giúp giảm tải công việc hành chính cho nhân viên y tế, cho phép họ tập trung vào chăm sóc trực tiếp. Dữ liệu được chuẩn hóa, dễ dàng phân tích, thống kê để đưa ra báo cáo tổng quan về tình hình sức khỏe học sinh toàn trường.

BS.CKI Lê Hồng Tây, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội phường Diên Hồng (TPHCM), khẳng định EHR là nền tảng vững chắc để theo dõi và chăm sóc sức khỏe liên tục từ khi sinh ra đến trưởng thành. Tuy nhiên, tiềm năng của công nghệ cần được khai thác sâu hơn.

Mô hình tư vấn tâm lý trực tuyến (Tele-counseling) mở ra cơ hội kết nối học sinh với mạng lưới chuyên gia tâm lý đã được xác minh, mang lại sự linh hoạt và tiện lợi. Học sinh có thể dễ dàng đặt lịch hẹn, lựa chọn chuyên gia và trao đổi qua điện thoại, video call, email hoặc ứng dụng trực tuyến, mọi lúc, mọi nơi, mà không cần đến cơ sở tư vấn.

Hệ sinh thái tích hợp dữ liệu EHR, được phụ huynh và nhà trường theo dõi, cho phép phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về tâm lý. Khi học sinh tự cảm thấy cần hỗ trợ, các em có thể truy cập ngay nền tảng tư vấn trực tuyến tích hợp trong ứng dụng của trường.

Đây là vòng tròn chăm sóc khép kín, toàn diện từ thể chất đến tinh thần. Công nghệ không thay thế sự quan tâm của con người, mà khuếch đại nó, đảm bảo sự hỗ trợ đến đúng người, đúng thời điểm và đúng cách.