Trung Quốc vừa công bố một biện pháp quan trọng cấp quốc gia nhằm mục đích đảo ngược tình trạng khủng hoảng dân số ngày càng nghiêm trọng. Sự kiện này diễn ra sau khi chính phủ nước này chính thức cho phép các cặp vợ chồng có thể sinh con thứ ba. Theo thông báo mới đây của chính phủ Trung Quốc, họ sẽ cung cấp một khoản trợ cấp hàng năm là 3.600 nhân dân tệ, tương đương khoảng 500 USD, cho mỗi trẻ em sinh từ ngày 1/1/2025 cho đến khi trẻ tròn ba tuổi. Điều này áp dụng không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình. Đối với trẻ em đã sinh trước thời điểm này nhưng vẫn chưa đủ ba tuổi, họ cũng sẽ nhận được trợ cấp tương ứng dựa trên số tháng còn lại.
Lần đầu tiên, chính phủ trung ương Trung Quốc đưa ra một chương trình trợ cấp nuôi con với quy mô toàn quốc. Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã từng áp dụng các mức trợ cấp nuôi con khác nhau tại địa phương. Sự kiện này xảy ra trong bối cảnh dân số của Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, dân số Trung Quốc đã giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo nhân khẩu học của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm mạnh từ mức hiện tại khoảng 1,4 tỷ người xuống còn 800 triệu người vào năm 2100.
Hơn hai mươi năm thực thi nghiêm ngặt chính sách một con không chỉ dẫn đến tỷ lệ sinh giảm mà còn gây ảnh hưởng sâu sắc đến tư duy xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng xu hướng phục hồi có thể chỉ mang tính tạm thời và không đồng đều, trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng kinh tế đang chậm lại, sự bất ổn tăng cao, chi phí nuôi dưỡng một đứa trẻ tăng cao ngất ngưởng, sự cạnh tranh khốc liệt và tình trạng bất bình đẳng giới sâu rộng tiếp tục là những rào cản lớn đối với quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.
Tuy nhiên, chính sách này được coi là một bước ngoặt quan trọng trong việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình và có thể tạo nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện tại, đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Không chỉ dân số Trung Quốc đang suy giảm, mà còn đang già hóa nhanh chóng, điều này gây ra lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.
